اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 509 |
| تعداد مقالات | 4,413 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,291,246 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,279,911 |
نقش فطرت در اثبات مبدأ در منظومة معرفتی حکیم شاه آبادی | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| شناسنامه علمی شماره، دوره 9، شماره 2، آبان 1390، صفحه 21-38 اصل مقاله (541.57 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2012.1046 | ||
| نویسنده | ||
| محمد غفوری نژاد* | ||
| استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| آیتالله میرزا محمدعلی شاهآبادی، از بنیانگذاران نظریة فطرت در قرن اخیر به شمار میرود. رهیافت شاهآبادی به نظریۀ فطرت، درون دینی و احیاناً آمیخته با رویکرد ذوقی و عرفانی است. در عین حال، برخی از نظریهپردازیهای وی از پشتوانۀ فلسفی و عقلانی برخوردار است. شاهآبادی، با تمسّک به مقتضیّات فطرت انسانی، از طرق متعدّدی به اثبات خداوند و صفات کمالی او پرداخته است. تمسّک به فطرت عشق به کمال مطلق، فطرت افتقار، فطرت امکان، فطرت انقیاد، فطرت خوفیّه، فطرت امید، فطرت حبّ اصل و بغض نقص، از جمله طرقی است که شاهآبادی بدین منظور پیموده است. اساس دو برهان فطرت افتقار و فطرت امکان، به ترتیب، میراثی صدرایی و سینوی است که شاهآبادی با بیانی جدید، آن را ارائه کرده اما دیگر موارد، از نوآوریهای حکیم شاهآبادی محسوب میشود. به نظر میرسد که بعضی از براهین شاهآبادی، همچون برهان فطرت انقیاد، فطرت خوف و فطرت حبّ اصل و بغض نقص، از حیث صغروی، در گفتمان عقلانی و فلسفی قابل دفاع نیست؛ اما بعضی، همچون برهان فطرت عشق و فطرت امید، قابل اتکا بوده و مورد تمسّک برخی حکمای متأخّر قرار گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نظریّة فطرت؛ خداشناسی فطری؛ برهان فطرت؛ عشق؛ امید؛ انقیاد؛ خوف؛ شاه آبادی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Fitrah in the Argumentation for the Existence of God from Shahabadi's Perspective | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Ghafoorinezhad | ||
| Assistant Professor of University of Religions and Denominations, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Ayatollah Mohammadali Shahabadi is of the founders of the theory of Fitrah (inborn disposition of human) in the last century. His approach to this subject is religious and mystical, but some of his theorizations are from philosophical and intellectual perspective. Shahabadi, resorting to characteristics of Fitrah, has proved existence of God and his attributes through various ways. Natural love to ultimate perfect, innate requirement, innate possibility, innate subjugation, innate scare, innate hope, innate love to the origin and hatred of deficiency are some of these ways. Most of these arguments are innovations of Shahabadi. I think that some of these proofs, such as the proof of subjugation, scare, love to the origin and hatred of deficiency cannot be defended in intellectual and philosophical discourse, but the others can be correct. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Theory of Fitrah, Innate Knowldge of God, Proof of Fitrah, Love, Hope, Subjugation, Scare, Shahabadi | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم پیرمرادی، محمدجواد (1386)، «آیتالله شاهآبادی و برهان فطرت عشق بر اثبات واجبالوجود»، حدیث عشق و فطرت؛ مجموعۀ مقالات دربارۀ آرای حکمی معرفتی آیتالله شاهآبادی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. جوادی آملی، عبدالله (1372)، ده مقاله پیرامون مبدأ و معاد، تهران: الزهراء، چاپ سوم. همو (1378)، فطرت در قرآن (جلد دوازدهم از تفسیر موضوعی قرآن)، قم: اسراء. همو (1386)، تبیین براهین اثبات وجود خدا، قم: اسراء، چاپ پنجم. خمینی، امام روحالله (1373)، شرح چهل حدیث، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی. رشاد، علیاکبر (1386)، «مقدمۀ کتاب فیلسوف فطرت»، در: مرتضوی، علیحیدر، فیلسوف فطرت؛ نگاهی به احوال و افکار عارف حکیم آیتالله العظمی محمدعلی شاهآبادی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. شاهآبادی، محمدعلی (1360ـ الف)، رشحات البحار، ترجمه و شرح محمّد شاهآبادی، تهران: نهضت زنان مسلمان. همو (1360ـ ب)، الانسان و الفطرة، در: رشحات البحار، تهران: نهضت زنان مسلمان. همو (1360ـ ج)، القرآن و العترۀ، در: رشحات البحار، تهران: نهضت زنان مسلمان. صدوق، محمد بن علی بن الحسین(1361)، معانی الأخبار، قم: مؤسسة انتشارات اسلامی. غفورینژاد، محمد (1389)، تطوّر تاریخی نظریۀ فطرت در فلسفه و عرفان اسلامی، پایاننامۀ دورۀ دکتری، به راهنمایی دکتر احمد بهشتی و دکتر احد فرامرز قراملکی، دانشکدۀ الهیات دانشگاه تهران. فرامرز قراملکی، احد (1380)، روششناسی مطالعات دینی، مشهد: دانشگاه رضوی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,788 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,766 |
||