
تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 509 |
تعداد مقالات | 4,413 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,291,283 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,279,932 |
واکاوی معیارهای کیفی اولویتبندی متقاضیان دریافت قرض در آیات قرآن و روایات | ||
مطالعات اقتصاد اسلامی | ||
مقاله 7، دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 30، بهمن 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ies.2024.244746.2167 | ||
نویسندگان | ||
محمد صادق جاودان* 1؛ سید محمد افقهی2؛ علی خوش نیت3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد مالی اسلامی، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق، تهران، ایران. | ||
2دانشجوی دکتری، گروه مالی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مالی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران ، ایران. | ||
چکیده | ||
از لازمههای تحقق تمدن نوین اسلامی، پیادهسازی نظام اقتصادی اسلامی در جامعه است. با توجه به گستره و کاربرد فراوان «عقد قرض» از جمله مهمترین سوالات مطرح در طراحی نظام اقتصادی اسلامی، معیارهای اولویتبندی متقاضیان دریافت قرض است. کشف این معیارها علاوه بر کمک به یافتن بخشی از نظام اقتصاد اسلامی به عنوان یکی از راهکارهای موثر در زمینه ارتقای بهرهوری نظام اقتصادی، منجر به استفاده بهتر از وجوه قرضالحسنه در نظام بانکی ایران و توزیع عادلانه در سطح جامعه خواهد شد. مسئله اصلی پژوهش حاضر، چیستی معیارهای موثر بر اولویتبندی متقاضیان دریافت قرض از منظر اسلام است. در این مطالعه، با استفاده از رویکرد بنیادی و نظری و تدبر موضوعی در قرآن و مراجعه به تفاسیر و ارائه نکات به صاحبنظران، به جستجوی معیارهای مورد نظر اسلام در اولویتبندی متقاضیان دریافت قرض پرداخته شده است. در نهایت مشخص گردید که با توجه به جایگاه قرضالحسنه در اسلام میتوان به دو گروه معیار مرتبط با مسئله حاضر دست پیدا کرد. گروه اول به عنوان معیارهای مرتبط با شایستگی متقاضی شامل ضرورت نیاز، دلیل نیازمند شدن و مسیر مصرف وجوه، تعفف و رفتار اجتماعی وی و انگیزه متقاضی در بازپرداخت قرض و گروه دوم به عنوان معیارهای متناظر با مطلوبیت واقعی قرضدهنده شامل نسبت اجتماعی متقاضی و قرض دهنده و همچنین ریسک اعتباری متقاضی شناسایی شدند. | ||
کلیدواژهها | ||
اولویتبندی متقاضیان قرض؛ نظام بازتوزیع درآمدها؛ قرضالحسنه؛ نظام اقتصادی اسلام | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analyzing the Qualitative Criteria for Prioritizing Loan Applicants in Quranic Verses and Hadiths | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohamadsadegh Javdan1؛ seyyed mohamad afgahi2؛ Ali Khoshniat3 | ||
1PHD student, Department of Islamic Financial Economics, Faculty of Islamic Studies and Economics, Imam Sadegh University, Tehran, Iran. | ||
2PHD student, Department of Finance, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran. | ||
3Masters student, Department of Finance, Faculty of Islamic Studies and Management, Imam Sadiq University (AS), Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
One of the requirements for the realization of the new Islamic civilization is the implementation of the Islamic economic system in the society. Considering the scope and wide application of "loan contract", one of the most important questions in the design of the Islamic economic system is the criteria for prioritizing loan applicants. The discovery of these criteria, in addition to helping to find a part of the Islamic economic system as one of the effective solutions in the field of improving the productivity of the economic system, will lead to a better use of Qarz Al-Hosna funds in the banking system of Iran and fair distribution at the level of society. The main issue of the current research is what are the effective criteria for prioritizing loan applicants from the perspective of Islam. In this study, by using the fundamental and theoretical approach and thematic consideration in the Quran and referring to the interpretations and providing tips to the experts, the search for the desired criteria of Islam in prioritizing loan applicants has been done. Finally, it was found that according to the position of Qarz al-Hasna in Islam, two groups of criteria related to the present problem can be reached. The first group as criteria related to the merit of the applicant including the necessity of the need, the reason for becoming in need and the way of spending funds, his social behavior and the motivation of the applicant in repaying the loan and the second group as the criteria corresponding to the real desirability of the lender including the social ratio of the applicant and the lender And also the credit risk of the applicant was identified. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Prioritization of loan applicants, Income redistribution system, Qarz al-Hasna, Islamic economic system | ||
مراجع | ||
ابنادریس، محمد. (1410) کتاب السرائر: الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
ابنقتیبه، عبدالله. (1408) غریب الحدیث. بیروت: دار الکتب العلمیة.
آرام، محمدرضا و سیدامامی، کاووس. (1395) سیاستهای فقرزدایی با محوریت تکافل اجتماعی. دوفصلنامه علمی-پژوهشی دانش سیاسی, 163-194.
آرام، محمدرضا و سیدامامی، کاووس. (1395) سیاستهای فقرزدایی با محوریت تکافل اجتماعی. دوفصلنامه علمی پژوهشی دانش سیاسی, 163-211.
بلخی، جلالالدین. (1399) مثنوی معنوی. تهران: هرمس.)
جوادی آملی، عبدالله. (1386) تفسیر تسنیم. قم: اسراء.
حبیبیان نقیبی، مجید. (1384) قرضالحسنه و تامین نیازهای اساسی. پژوهشها و سیاستهای اقتصادی, 5-37.
دینی ترکمانی، علی. (1390, 12 23) رویکرد نیازهای اساسی و توسعه انسانی. روزنامه دنیای اقتصاد, 2601.
ذاکرنیا، احسان و خادم علیزاده، امیر. (1396) اصول حاکم بر اعتباری سنجی در مدیریت ریسک اعتباری بانکداری اسلامی از نگاه قرآن. دوفصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات مالی اسلامی, 5-34.
راغب اصفهانی، حسین. (1412) مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دار الشامیة.
سبزواری، عبدالاعلی. (1409)مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: دار التفسیر.
سیاهکارزاده، محمدسجاد و محمدی، محسن. (1391) نظام سنجش اعتبار در بانکداری اسلامی؛ ضرورت، جایگاه و الزامات. تحقیقات مالی اسلامی 115-141.
شارون، جوئل. (1379) ده پرسش از دیدگاه جامعهشناسی. م. منصوری کاشانی, تهران.
شبیری زنجانی، موسی. (1389, 8 7) عبد الملک بن عتبة.: http://almaktab.ir/archive/index.php?thread-7.html
شکرانی، رضا و سیدناری، طاهره. (1396) اولویت سنجی انفاق در آیات و روایات. دوفصلنامه علمی پژوهشی مطالعات قرآن و حدیث, 39-67.
طباطبایی، محمدحسین. (1390) المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضل. (1372) مجمعُ البیان فی تفسیر القُرآن. تهران: ناصر خسرو.
عابدینی، محمدرضا. (1398, 1 18) شرح تفسیر المیزان سوره بقره(ایات 261 تا 274).
فاضلمقداد، مقداد. (1422) کنز العرفان فی فقه القرآن. قم: مکتب نوید اسلام.
قرائتی، محسن. (1388) تفسیر نور. تهران: درسهایی از قرآن.
کلینی، محمد. (n.d.) الکافی.
کمیجانی، اکبر. (1377) درآمدی بر جایگاه قرض الحسنه در اسلام و اثرات اقتصادی آن. نامه مفید.
مجلسی، محمدباقر. (1420) بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهمالسلام. قم: موسسه نشر اسلامی.
محمدی آشنانی، علی و راضی، احمدرضا. (1392) ضرورت اعتبارسنجی مشتریان از دیدگاه آموزههای اسلامی و ارائه الگوی بهینه. دوفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای مالیه اسلامی, 87-98.
مکارم شیرازی، ناصر. (1371) تفسیر نمونه. قم: دارالکتب الاسلامیة.
هادوینیا، علی اصغر. (1395) نقش قرض الحسنه در اقتصاد مقاومتی. پژوهشهای اقتصاد مقاومتی, 1-32.
یزدانی، مریم. (1390) قرض الحسنه ونقش آن در رفع نیازهای اجتماعی و اقتصادی. ماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی, 29-40.
Aram, Mohammad Reza and Seyedamami, Kavous. (1395) Poverty Alleviation Policies with a Focus on Social Solidarity. Scientific-Research Quarterly of Political Science, 163-211
Durand, David. (1941). Risk Elements in Consumer Instalment Financing, Technical Edition. National Bureau of Economic Research, 83-91.
Dini Turkmani, Ali. (1390, 12 23) The Approach of Basic Needs and Human Development. Donya-ye Eqtesad Newspaper, 2601.
Fisher, Ronald. (1936). The Use of Multiple Measurements in Taxonomic Problems. Annals of Eugenics, 179-188.
Habibian Naqibi, Majid. (1384) Qard al-hasana and Meeting Basic Needs. Economic Research and Policies, 5-37.
Hadavi-Neja, Ali Asghar. (2016) The Role of Qard al-Hasana in a Resistant Economy. Research on a Resistant Economy, 1-32.
Ibn Idris, Muhammad. (1410) Kitab al-Sara'ir: al-Haawi li-Tahrir al-Fatawa. Qom: Islamic Publications Institution.
Ibn Qutaybah, Abdullah. (1408) Gharib al-Hadith. Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyah.
Jowadi Amuli, Abdullah. (1386) Tafsir-e Tasnim. Qom: Esra.
Kamijani, Akbar. (1998) An Introduction to the Position of Qard al-Hasana in Islam and Its Economic Effects. Nameh-e Mofid.
Kiss, Ferenc. (2003). Credit scoring process from a knowledge management perspective. Periodica Polytechnica Social and Management Sciences, 95-110.
Kulayni, Muhammad. (n.d.) Al-Kafi.
Majlesi, Muhammad Baqir. (2001) Bihar al-Anwar al-Jami'ah li Durar Akhbar al-A'imah al-Aṭhar ‘Alayhim al-Salam. Qom: Islamic Publications Institute.
Makarem Shirazi, Naser. (1992) Tafsir-e Nemuneh. Qom: Dar al-Kutub al-Islamiyya.
Mohammadi Ashnani, Ali and Radi, Ahmadreza. (2013) The Necessity of Customer Credit Scoring from an Islamic Perspective and Presenting an Optimal Model. Semi-annual Scientific Research Journal of Islamic Finance Research, 87-98.
Qaraati, Mohsen. (2009) Tafsir-e Noor. Tehran: Darshahi az Quran.
Yazdani, Maryam. (2011) Qard al-Hasana and Its Role in Addressing Social and Economic Needs. Monthly Journal of Review of Economic Issues and Policies, 29-40.
Zakernia, Ehsan and Khadem Alizadeh, Amir. (1396) Principles Governing Credit Scoring in Credit Risk Management in Islamic Banking from the Quranic Perspective. Research Journal of Islamic Finance, 5-34. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 174 |