
تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 509 |
تعداد مقالات | 4,413 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,291,245 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,279,911 |
استخراج الگوی گفتگوی پیامبران در قرآن کریم | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
مقاله 6، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 35، مهر 1403، صفحه 135-164 اصل مقاله (1.08 M) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/qhs.2024.245775.3906 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه آشتیانی1؛ فرزانه روحانی مشهدی* 2؛ علیرضا طالب پور3 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن، گرایش اعجاز، پژوهشکده مطالعات میان رشتهای قرآن، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
2استادیار پژوهشکده مطالعات میان رشتهای قرآن، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
3دانشیار دانشکده علوم و مهندسی کامپیوتر، گروه هوش مصنوعی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
با توجه به نقش گفتگوی سازنده در بهبود روابط انسانی از یک سو و الگو بودن پیامبران در نگرش دینی از سوی دیگر، هدف از این پژوهش استخراج الگوی گفتگوهای انسانی پیامبران در قرآن کریم است. به این منظور برای مطالعه و تحلیل روشمند آیات گفتگوی پیامبران از قواعد انجمنی استفاده شده که یکی از روشها و الگوریتمها در علم دادهکاوی رایانشی است. با استفاده از این الگوریتم میتوان شرایط حاکم بر گفتگو را بر اساس نحوه باهمآیی ویژگیهای گفتگو تحلیل نمود. یافتههای پژوهش نشان میدهد، در کل قرآن کریم ۵۹۱ آیه اختصاص به گفتگوی انسانی پیامبران دارد که بهصورت ۱۶۰ گفتگوی مجزّا قابلتفکیک است. با تعیین ویژگیهای تأثیرگذار در یک گفتگو و استخراج این ویژگیها برای تمامی گفتگوهای انسانی پیامبران، الگوی گفتگوی پیامبران توسط 15 قاعده ارائه شد. در نتیجه میتوان ادعا نمود که گفتگوی پیامبران که در قرآن ذکر شده، دارای الگوی قابل استخراج است و این الگو با روش به کار رفته در این پژوهش در قالب ۱۵ قاعده ارائه شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن؛ الگو؛ دادهکاوی؛ قواعد گفتگو؛ گفتگوی پیامبران؛ قواعد انجمنی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Extracting the Dialogue Pattern of the Prophets in the Holy Quran | ||
نویسندگان [English] | ||
Fatemeh Ashtiani1؛ Farzaneh Rohani Mashhadi2؛ Alireza Talebpour3 | ||
1MSc. Student of Quranic sciences, Interdisciplinary Quranic Studies Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. | ||
2Corresponding Author, Assistant professor, Interdisciplinary Quranic Studies Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. | ||
3Associate Professor, Department of Computer Engineering and Science, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Considering the role of constructive dialogue in improving human relations on the one hand and the role of prophets in religious attitudes on the other hand, the purpose of this research is to extract the pattern of human dialogues of prophets in the Holy Quran. For this purpose, for the methodical study and analysis of the dialogue verses of the prophets, association rules are used, which is one of the methods and algorithms in the science of computational data mining. Using this algorithm, it is possible to analyze the conditions governing the dialogue based on the way the features of the dialogue come together. In this research, first, a data set of human dialogues of prophets and effective criteria and characteristics in each of the dialogues was prepared. This dataset has been made available on the website of Shahid Beheshti University. Then, by analyzing the data with the method of associational rules, the dialogue pattern of the prophets was extracted. The findings of the research show that, in total, the Holy Quran has 591 verses dedicated to the human dialogue of the prophets, which can be divided into 160 separate dialogues. By determining the influential features in a dialogue and extracting these features for all the human dialogues of the prophets, the pattern of the dialogue of the prophets was presented by 15 rules. For example, one of the rules is as follows: if the prophets are the initiators of the dialogue in the first party and the topic of discussion is religious, then with a 58% certainty, the dialogue method of the prophets is interrogative, and with a 55% certainty, the dialogue is long. Also, with a 90% certainty, the speaker's condition is in the original form. Also, it was found that 73% of the verses of the human dialogue of the prophets are located in the Maccian surahs and most of these verses have emphasis. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Qur'an, pattern, data mining, dialogue principles, dialogue of prophets, association rules | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
بصیری، حمیدرضا؛ تبریز، نادیا (1391ش)، «گفتگوهای توحیدی خداوند با پیامبران»، پژوهشنامه معارف قرآنی، دوره 3، شماره 11، صص79-96.
پازوکی، فاطمه؛ حیدری، احمدعلی (۱۳۹۰ش)، «تبیین شاخصهای فلسفی گفتگو در فلسفه ورزی کودکان»، تفکر و کودک، دوره 2، شماره 2، صص3-18.
تهرانی، مجتبی (1396ش)، ادب الهی؛ تربیت فرزند، تهران: موسسه فرهنگی پژوهشی مصابیح الهدی.
حاجی اسماعیلی، محمدرضا (1388ش)، «نوگرایی در دانش تفسیر و بررسی دلایل آن»، مطالعات قرآن و حدیث، دوره 2، شماره 2، صص119-140.
حسنپور دهنوی، ارسلان ( 1397ش)، رساله دکتری: بررسی گفتمان استدلالی تعدادی از پیامبران در قرآن کریم بر مبنای رویکرد پرگما-دیالکتیک، زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان.
دینانی، غلامحسین (۱۳۹۲ش)، جایگاه گفتگو در فلسفه اسلامی، تهران: مصاحبه با خبرگزاری مهر.
ربانی، محمدحسن (۱۳۸۲ش)، «گونههای تأکید در قرآن»، پژوهشهای قرآنی، دوره ۹، شماره ۳۵- ۳۶، صص296-321.
رضایی، رمضان (۱۳۹۹ش)، «گفتگوهای پدر و فرزند در قرآن از منظره رتوریک»، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، دوره 24، شماره ۲، صص387-400.
روحی برندق، کاووس (۱۳۹۷ش)، «اخلاق گفتگو در قرآن و حدیث با تأکید بر مناظرههای امام رضا(ع)»، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، دوره 22، شماره ۱، صص53-74.
زینیوند، تورج؛ وحید دستجردی، حسین (۱۳۹۰ش)، «درآمدی توصیفی-تحلیلی بر شیوههای گفتگو در قرآن کریم (رویکرد اخلاقی و زبانی)»، پژوهشهای اسلامی، دوره ۵، شماره ۷، صص45-68.
شریفی، مهین (۱۳۹۰ش)، آیین خطاب و گفتگو در قرآن، تهران: نشر خورشید باران.
صادق زاده قمصری، علیرضا؛ طلایی، ابراهیم؛ صالحی متعهّد، زهرا (۱۳۹۳ش)، «گفتگوی تربیتی و اصول و روشهای آن: واکاوی گفتگوهای تربیتی قرآن»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، دوره ۲۲، شماره ۲۵، صص119-141.
صدیقی، اسدالله (۱۳۹۰ش)، گفتگوهای قرآنی، قم: نشر رواق دانش.
صفری، حمزه (1381ش)، مقدمهای بر گفتگوی پیامبران با ملتها (فراز و فرود تمدنها در قرآن)، تهران: نشر نور علم.
طالب پور، علیرضا؛ سراجی، کوثر؛ روحانی مشهدی، فرزانه (۱401ش)، پایان نامه کارشناسی ارشد: استخراج قوانین الهی به کمک قواعد انجمنی در آیات قرآن کریم، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
طاهری نیا، علی باقر؛ دریانورد، مریم (۱۳۹۳ش)، «تحلیل ساختار عنصر گفتگو در داستان حضرت ابراهیم در قرآن کریم»، پژوهشهای قرآنی در ادبیات، دوره ۱، شماره ۲، صص27-52.
طباطبایی، محمدحسین (۱390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسه الأعلمی المطبوعات.
عزیزی، زهرا (۱۴۰۰ش)، پایاننامه کارشناسی ارشد: استخراج روابط و مناسبتهای انسانی در قرآن و اصول حاکم بر آن، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
غضنفری، مهدی؛ علیزاده، سمیه؛ تیمور پور، بابک (۱۳۸۷ش)، دادهکاوی و کشف دانش، تهران: انتشارات علم و صنعت ایران.
فضلالله، سید محمدحسین (1418ق)، الحوار فی القرآن قواعده اسالیبه معطیاته، بیروت: الدار الإسلامیة.
قرائتی، محسن (1388ش)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
قهرمانی، علی؛ حسینی، صدیقه؛ شیدایی، آرزو (1396ش)، «قاعده افزایی تکرار فعل «قال» در راستای تبدیل آن به الگوی گفتگو در قرآن»، پژوهشهای قرآنی، دوره ۲، شماره 83، صص90-113.
کریمی نیا، محمدمهدی (۱۳۸۳ش)، «گفتگو در قرآن»، رواق اندیشه، شماره ۲۹، صص86-105.
محمدی سارمی، سیده مینا (1395ش)، پایاننامه کارشناسی ارشد: بررسی سبکشناسی گفتگوهای قرآنی یکتاپرستی و مسائل مربوط به آن، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
مطیع، مهدی؛ حسینی، اعظم السادات(1391)، «تبیین معناشناختی آثار قول از دیدگاه قرآن کریم»، مطالعات قرآن و حدیث، دوره ۵، شماره ۲، صص35-76.
مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان (1374–1373ش)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
معرفت، محمدهادی (1382 ش)، تاریخ قرآن، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها.
مهتدی، حسین (۱۳۹۴ش)، «جلوههای بلاغی آیات گفتگو در سوره اعراف»، پژوهشهای ادبی قرآنی، دوره ۳، شماره ۱، صص28-56.
https://quran.inoor.ir | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 196 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 136 |