اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 509 |
| تعداد مقالات | 4,413 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,291,281 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,279,927 |
ارزیابی بداهت اصل علیت از دیدگاه ابن سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 بهمن 1403 | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2025.247611.1719 | ||
| نویسندگان | ||
| سعید سفیدگری1؛ مجید احسن* 2 | ||
| 1کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران | ||
| 2عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام دانشگاه امام صادق ع | ||
| چکیده | ||
| اصل علیّت در میان غالب فیلسوفان متعلّق به فلسفه اسلامی در همه مکاتب آن بدیهی تلقی شده‌است. با این وجود، در آثار ابن سینا هم شواهدی قابل تفسیر به بداهت این اصل و هم شواهدی خلاف آن دیده می‌شود. واژۀ بداهت نیز در فلسفۀ اسلامی اطلاقات متعدّدی دارد و لازم است با بررسی تلاش‌های برون‌متنیِ طرفداران بداهت اصل علّیّت، مشخص گردد که از منظر ابن سینا، اصل علیّت به کدام یک از معانیِ آن بدیهی و به کدام یک نظری می‌باشد. این تحقیق که به روش توصیفی - تحلیلی و با رویکرد اسنادی سامان یافته‌است، درصدد است تا نشان دهد اگرچه اصل علیّت به‌سبب بی‌نیازی از اندیشه یا تجشّم در اندیشه، نزد اشخاص بسیاری مورد اذعان است، و به این اعتبار بدیهی خوانده می‌شود، امّا چون قابل اثبات به‌کمک استدلال‌های معتبر است، یک قضیۀ برهان‌ناپذیر و یک بدیهی اوّلی نیست. همچنین با نقد تلاش‌های طرفداران بداهت اصل علیّت، در این نوشتار نشان داده می‌شود که می‌توان تفسیری از تمام شواهد متنی ابن سینا به‌سود عدم بداهت اصل علیّت نزد وی ارائه داد. همچنین نوآوری هایی در برخی تقاریر به سود عدم بداهت اصل علیت و نیز دیگر دیدگاه ها از سوی نویسنگان صورت پذیرفته است که شایسته توجه و عنایت است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن سینا؛ اصل علیّت؛ اصل امتناع ترجّح بلامرجّح؛ بدیهی؛ برهان‌ناپذیر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluating the self-evidence of the Principle of Causality from the Perspective of Ibn Sina | ||
| نویسندگان [English] | ||
| saied sefidgary1؛ Majid Ahsan2 | ||
| 1کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران | ||
| 2... | ||
| چکیده [English] | ||
| The principle of causality has been considered self-evident among most philosophers of Islamic philosophy. However, in the works of Ibn Sina, there is both evidence that can be interpreted as self-evident and evidence that contradicts it. The word self-evident also has multiple meanings in Islamic philosophy, and it is necessary to examine the extra-textual efforts of proponents of the self-evident nature of the principle of causality to determine which of its meanings, from Ibn Sina's perspective, the principle of causality is self-evident and which is theoretical. This research, which is organized in a descriptive-analytical method and with a documentary approach, seeks to show that although the principle of causality is acknowledged by many people because it does not require thought or reflection in thought, and is therefore considered self-evident, since it can be proven with the help of valid arguments, it is not an indisputable proposition or a primary self-evident. Also, by criticizing the efforts of proponents of the obviousness of the principle of causality, this article shows that it is possible to present an interpretation of all of Avicenna's textual evidence in favor of the non-obviousness of the principle of causality in his work. Also, some innovations have been made in some reports in favor of the non-obviousness of the causality principle as well as other perspectives by the writers, which deserve attention and consideration. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Avicenna, self-evidence, the principle of causality, the principle of preponderance without being a preponderant, unprovable | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 52 |
||