تبیین بنیان‌های نظری حاکم بر «ارزش‌های خبری» و «نظریة استفاده و خشنودی»؛ مقدمه‌ای بر مطالعة بومی خبر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، دانشکدة معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)

2 استادیار دانشکدة معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

پس از دهة 1960 شاهد مطرح شدن فهرست‌های مختلف و متنوع ارزش‌های خبری در ارتباطات هستیم. در این مقاله، پس از بررسی تحلیلی-مقایسه‌ایِ فهرست‌های گوناگون ارزش‌های خبری در پنج دهة اخیر، فهرست منتخب و پیشنهادی نگارندگان که سعی شده، جامع فهرست‌های پیشین باشد، جهت تحلیل‌های پسینی ارائه می‌گردد. پس از آن نشان می‌دهیم، که مسألة ارزش‌های خبری در رسانه‌ها  (فضای عملی ارتباطات) و علوم ارتباطات (فضای علمی ارتباطات) مبتنی بر نظریة استفاده و خشنودی در حوزة نظریه‌های مخاطب‌شناسی می‌باشد؛ سپس به تبیین بنیان‌های فلسفیِ نظریة «استفاده و خشنودی» پرداخته و در این راستا، نگاه‌ انسان‌محورانه (اومانیسم) و سرمایه‌سالارانه (کاپیتالیسم) به عنوان دو بنیان نظری حاکم بر نظریة استفاده و خشنودی، مطرح می‌شود. در پایان با توجه به مطالعة موردی تأثیر جهان‌بینی‌های غالب مدرنیسم بر نظریة استفاده و خشنودی، بر ضرورت داشتن نگاه انتقادی در مواجهه با علوم ارتباطات در تولید علوم ارتباطات اسلامی و اخذ رویکرد محتاطانه و گزینشی در بهره‌گیری از الگوهای عملیاتی علوم ارتباطات همچون ارزش‌های خبری در جامعة اسلامی تأکید می‌ورزیم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining Theoretical Foundations of \"News values\" and \"Uses and Gratification Theory\"; An Introduction to a Local Study of News

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sadiq Nasrollahi 1
  • Mohammad Hadi Homayoon 2

1 Ph.D. Student of Islamic Studies, Culture and Communication, ISU.

2 Assistant Professor, Faculty of Islamic Studies, Culture and Communication. ISU

چکیده [English]

Various lists of news values in communication have been offered since 1960. This article, next to a comparative and analytical explanation of those lists in the recent five decades, presents the authors, own selected list which embodies all the previous ones. Then it is shown that the news values issue in both the practical domain of communication i.e the media, and its scientific domain, are based on the uses and gratification theory when it comes to a knowledge of the audience. The philosophical foundations of gratification theory which is in flounced by humanistic and capitalistic views are also explained. There is a final emphasis on the need of adopting a critical and cautious view when selecting practical communication models such as news values in our Islamic society due to the predominance of modernist world views.

کلیدواژه‌ها [English]

  • news values
  • uses and gratification theory
  • humanism
  • Capitalism
  • Humanities and Islamic sciences