سینمای دینی ایران؛ مقایسۀ فیلم‌های «کویر» و «قدمگاه»

نوع مقاله : علمی تخصصی

نویسنده

دانشیار گروه ارتباطات دانشگاه تهران

چکیده

استفاده از رسانة سینما برای القای پیام‌ها و مفاهیم دینی، بخشی از فعّالیت‌های رسانه‌ای جهان معاصر است. این استفاده گاه به صورت بسیار سطحی و ساده‌اندیشانه و گاه ناشی از یک درک عمیق از دین و رسانه و ضروریات هر یک می‌باشد. در حالت اوّل، فیلم دینی محدود به یک دین خاص و مضمون آن، شعاری می‌شود. در حالت دوم، فیلم دینی دربردارندة وجه مشترک پیام‌های عمیق الهی و بشری مشترک در همة ادیان است و بنابراین برای طیف وسیع‌تری از مخاطب، استفاده می‌شود بدون اینکه با شعارهای سطحی آنان را دلزده کند.
در مقالة حاضر ضمن مقایسة تحلیلی فیلم‌های ایرانی «کویر»- به عنوان نمونه‌ای از سینمای نوع اوّل- «قدمگاه»- به ‌عنوان نمونه‌ای از سینمای نوع دوم- به دنبال تأیید این ادّعا هستیم که سینمای دینی نوع دوم با ویژگی چندلایه و هنری‌بودن می‌تواند سینمایی موفق و تأثیر‌گذار در جهت اهداف آن باشد، در حالی که سینمای نوع اوّل، بر ضدّ خود و اهدافش عمل می‌کند و با دلزده کردن مخاطب، در حقیقت وی را از دین دور می‌کند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Iranian Religious Cinema, a Comparison between the Features, “Kavir” and “Gadamgāh”

نویسنده [English]

  • Azam Ravadrad

چکیده [English]

Using the medium of cinema to convey religious concepts and messages is part of media activities in contemporary world. This usage is sometimes very naïve and simple and sometimes is generated from a deep understanding of religion, media and the necessities of each. In the first case the religious movie is confined to a specific religion and its theme seems like a slogan. In the second case the religious movie will include the shared divine and human messages among religions. As such it will become interesting for a vaster range of the audience, without disappointing them with simple slogans.
In this article, while comparing two movies i.e Kavir (the Desert), and Ghadamgah (the Station), as examples for the first and second kind of cinema, it is argued that the religious cinema of the second kind, being multilayered and artistic, will be effective and successful in respect to its aims, whereas the first kind will work against itself and its aims, and actually will alienate the audience from real religion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious cinema
  • film analysis
  • Media
  • assisted religion