نوع مقاله : علمی تخصصی

نویسنده

• محمدجواد جاوید

استادیار دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

 جامعة فرانسة امروزی نمادی از تقابل جدّی دین و دولت شده است. از سویی دولت با تفاسیری جدید از قوانین لائیک سعی دارد تا از گسترة دین در عرصة عمومی جلوگیری کند و دین را در چارچوب سابق در حوزة سلایق خصوصی نگه‌دارد و از سوی دیگر فرآیندی جدید از دینمداری در فرانسه ظاهر گشته که نمی‌تواند در قالب قدیم جاگیرد و مدّعی آن‌ است که دولت غیردینی نمی‌تواند نسبت به حقوق دینی افراد بی‌طرف بماند و بلکه از وظایف دولت‌ها تعهد به رعایت حقوق شهروندان است؛ هرچند این سنخ از حقوق لزوماً در گذشته دارای سابقه نباشد. در این منازعه، آنچه بیش از همه پ‍ژوهشگر بی‌طرف در میدان مطالعه را مجذوب می‌سازد مسئلۀ رخنة نوعی معناگرایی در جامعة فرانسوی به تبع این گفتمان دینی- غیردینی است. نویسنده در مقالة حاضر با انجام مطالعات میدانی، کتابخانه‌ای و گفتگو با شهروندان و مسئولان وقت جامعة فرانسه به ترسیم جامعه‌شناختی فرضیه‌ای می‌پردازد که بر پایة آن ضمن آنکه فرهنگ دینی در جامعة لائیک قدرت یافته است به همان میزان، دولت لائیک هم فربگی خویش را بیش از مرزهای قدیم، امروز حتی در برخی حوزه‌های خصوصی شهروندان می‌جوید.

کلیدواژه‌ها

• لائیسیته
• دینداری
• اسلام
• مسیحیت
• بی‌دینی
• مدرنیته
• اعجاززدایی
• فرانسه

عنوان مقاله [English]

Religious Culture Versus Secular State; Sociology of Spirituality in France

نویسنده [English]

• Mohammad Javad Javid

چکیده [English]

The French society is now a symbolic representation of state and religion confrontation. On the one hand there is the state with its modern interpretation of secularism that aims at confining religious practice to its former private domain; on the other, one should take heed of a newly emerged religious trend which shuns its previously assigned role by asserting that a secular regime can no longer ignore the individuals’ religious rights, even though they may be unprecedented.
But what is appealing to an unprejudiced researcher is the occurrence of a so-called spiritual orientation in the French society as an aftermath of this confrontation. The author has used various methods such as field study, literature review and interview with French citizens and authorities in order to make a sociological hypothesis: To the extent that religious culture has gained momentum in the secular society, the secular regime has extended its power beyond its former domain to even some of the citizens’ private affairs.

کلیدواژه‌ها [English]

• Secularism
• Religiosity
• Islam
• Christianity
• atheism- modernity
• desacralization
• France