شخصیت‌شناسی معاویه در کلام امیرالمؤمنین علی(ع)

نوع مقاله : علمی تخصصی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق(ع)

2 دانشجوی دکتری قرآن و حدیث دانشکدة‌ الهیات، دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

آنچه تاکنون در حوزه مطالعات تاریخ اسلام و حوادث دوران حکومت امیرالمومنین(ع) مطرح شده، بیشتر تبیین تاریخی حوادث بوده که موجب شده است بسیاری از جوانب فرهنگی و اجتماعی آن‌ها مغفول مانده و تنها به گزارش شرح حال از روند وقایع اکتفا شود. به نظر می‌رسد آنچه امروزه می‌تواند راه‌گشای فهم بسیاری از وقایع آن دوران باشد، تبیین دیدگاه‌ها و مبانی نظری آن حضرت(ع) از خلال کلام و گفتار ایشان است؛ زیرا زبان آدمی، معرّف شخصیت اوست و به‌واسطۀ فهم گفتمان هر شخص و چینش منطقی کلمات او در کنار همدیگر و تحلیل محتوای آن‌هاست که می‌توان به درکی جامع از دیدگاه‌های آن فرد دست یافت و همچنین، با نگاهی کلی به منطق حاکم بر مجموعۀ باقیمانده از کلمات ایشان و تحلیل محتوای آن‌ها، امکان بازسازی یک سامانه کامل و تصویرپردازی از نگاه آن حضرت(ع) به وجود می‌آید. به عبارت دیگر، با تأملی دقیق و چینش منطقی کلمات و جملات، سخنان یا نوشته‌های افراد و تحلیل محتوای کیفی آن‌ها می‌توان تا اندازة زیادی به اعماق اندیشه‌های آنان آگاهی یافت. این مقاله به‌دنبال این است که با بررسی مضامین نامه‌های مبادله‌شده بین حضرت علی(ع) و معاویه در دوران کوتاه حکومت حضرت(ع) به روش تحلیل محتوا، به نگاهی جامع در مورد مبانی سیاسی، فکری، عقیدتی و اخلاقی معاویه از نگاه حضرت علی(ع) دست پیدا کنیم.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Depicting Mu'aviah's Character in Imam Ali's Discourse

نویسندگان [English]

  • Hassan Bashir 1
  • Mahammad Janipur 2

چکیده [English]

The scope of study on the history of Islam in general and Imam Ali's rule in particular has typically been restricted to a description of events, a fact which has resulted in neglecting most of the social and cultural dimensions occurred during that period of time. What can now be done to initiate a better understanding of those events is the explanation for Imam's outlook and theoretical principles through his discourse, since language proclaims the man; and by analyzing a person's words one can reach a comprehensive view of his ideas. Also, by considering the overall logic behind the available sayings of Imam and their analysis, it is possible to reconstruct a whole corpus of Imam's thought. This article seeks to make a survey of the content of Imam Ali's exchanged letters with Mu'aviah in the course of Imam's short rule, for the purpose of achieving a comprehensive view of Mu'aviah's political, intellectual, ideological and ethical principles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Ali (p. b. u. h)
  • Nahj-ol-balaqa
  • Mu'aviah
  • letters
  • content analysis