مقایسۀ جنسیتی هویت دینی و رابطۀ آن با مصرف رسانه‌ای (تلویزیون و ماهواره)؛ مورد مطالعه، دانش‌آموزان متوسطۀ شهر مرودشت (1391- 1392)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارگروه علوم اجتماعی دانشگاه یاسوج

2 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه یاسوج

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه یاسوج

چکیده

شکاف جنسی از مهم‌ترین شکاف‌های هر جامعه‌ای است که موجب تفاوت در ارزش‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای افراد می‌شود. تفاوت میزان پایبندی به دین و نوع مصرف رسانه‌ای متفاوتِ مردان و زنان، از مهم‌ترین این تفاوت‌هاست؛ هرچند، تاکنون، رابطۀ بین هویت دینی و نوع مصرف رسانه‌ای کمتر بررسی شده است. مقالۀ حاضر با روش پیمایشی و مقطعی، میزان هویت دینی دانش‌آموزان دختر و پسر متوسطه شهر مرودشت و رابطۀ آن با نوع مصرف رسانه‌ای (تلویزیون و ماهواره) آنان را بررسی کرده است. نتایج تحقیق نشان داد که دختران در هر سه بعد هویت دینی (عاطفی، اعتقادی و عملی)، در مقایسه با پسران، به دین پایبند‌‌‌تر بوده‌اند. همچنین، دختران بیشتر تلویزیون و پسران بیشتر ماهواره تماشا می‌کرده‌اند. به‌عبارتی، نوعی الگوی مصرف رسانه‌ای مبتنی بر جنس وجود داشته است. همبستگی متغیرهای تلویزیون و ماهواره با ابعاد هویت دینی، به ترتیب، مثبت و منفی بوده است. متغیرهای مستقل تحقیق (جنس و مصرف رسانه‌ای) توانسته‌اند بیش از 50 درصد وردایی (واریانس) هویت دینی پاسخگویان و ابعاد سه‌گانۀ آن را تبیین کنند. نتایج تحلیل وردایی (واریانس) دوطرفه نشان داد با وجود تأثیری که تماشای تلویزیون و ماهواره بر ابعاد هویت دینی دارند، تأثیر متغیر جنس بر هر سه بعد هویت دینی (به‌ویژه بعد عاطفی) بیشتر است. تأثیر تلویزیون بیشتر تعدیل‌کنندۀ تأثیر جنس بر ابعاد اعتقادی و عاطفی، و تأثیر ماهواره بیشتر تعدیل‌کنندۀ تأثیر جنس بر بعد عملی هویت دینی بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Gender Comparison of Religious Identity and its Relationship with Media Consumption (TV and Satellite); a Case Study of the High-School Students of Marvdasht

نویسندگان [English]

  • Arman Heidari 1
  • Asghar Mirfardi 2
  • Abbas Ramazani Basseri 3

چکیده [English]

Gender gap is one of the most important phenomena in every society which causes differences in the people's values, views, and behaviors. Among the important differences are the degree of religiousness and the kind of media consumption in both men and women. However, the relationship between religious identity and the kind of media consumption has not been sufficiently surveyed. The present article, through survey and cultural methods, has investigated into the religious identity of male and female high-school students of Marvdasht and its relationship with the kind of media consumption (TV and satellite). The results indicate that girls have shown to be more religious-bound than boys regarding the three dimensions of religious identity, i.e. emotion, belief and practice. Also, girls mostly watched TV while boys mostly watched satellite programs. In other words, there was a model of gender-based media consumption. The correlation of TV and satellite variables with the dimensions of religious identity was positive and negative respectively. The independent variables of the research, media consumption and gender, could determine more than 50% of the variance of the respondents' religious identity and its three dimensions. Variance analysis of both sides showed that although TV and satellite have some effects on the religious identity, the effect of the gender variable on the three dimensions, especially the emotional one, is significantly more. TV mostly modifies the effects of gender on belief and emotion, while satellite programs mostly modify the effects of gender on practice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religious Identity
  • media consumption (TV
  • satellite)
  • Gender
  • high school students