نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• ناصر باهنر ¹
• میثم فرخی ²

¹ دانشیار رشته فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)

² دانشجوی دکترای رشته فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

مقالۀ مذکور در پاسخ به این سؤال که الگوی مطلوب سیاست‌گذاری فرهنگی مسجد در جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه خبرگان و سیاست‌گذاران این حوزه چیست، نگاشته شده است؛ در این راستا تلاش شده تا با بهره‌‌گیری از تجربیات و دیدگاه‌های خبرگان- مسئولان و صاحب‌نظران در حیطۀ مسجد- جایگاه و نقش حکومت پیرامون حوزۀ مسجد در جمهوری اسلامی ایران احصا شود. در همین راستا محقق با استفاده از روش تحلیل مضمون طی 34 مصاحبۀ نیمه ساختاریافته با خبرگان مذکور در سه مرحلۀ کدگذاری توصیفی، کدگذاری تفسیری و یکپارچه‌ساز به مختصات سیاست‌گذاری فرهنگی مسجد در جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. نتایج پژوهش نیز به شبکۀ مضامین مستخرج از دیدگاه خبرگان شامل «دیدگاه نظری دخالت حکومت درحوزۀ مسجد»، «رویکردهای دخالت حکومت در حوزۀ مسجد» و «حکومت و سازمان‌های فرهنگی مرتبط با حوزۀ مسجد» می‌پردازد. بر اساس یافته‌های پژوهش بر مبنای «دیدگاه نظری دخالت حکومت در حوزۀ مسجد» پیشنهاد می‌شود که سیاست‌گذاری و خطوط کلی مساجد ذیل یک سازمان، نهاد یا شورای سیاست‌گذاری به نام مسجد ذیل ولی‌فقیه و رهبری صورت پذیرد که بر این اساس وظایف و نقش‌های متنوع و متعدد دستگاه‌های فرهنگی مذکور -مرتبط با مساجد- مشخص شود. همچنین در همین راستا نیز اداره و برنامه‌ریزی مساجد در سطح اجرایی و عملیاتی به‌صورت کاملاً غیرمتمرکز و با مشارکت کامل مردمی انجام شود. در مورد «رویکردهای دخالت حکومت در حوزۀ مسجد» نتایج پژوهش حاکی از آن است که حکومت می‌بایست ترکیبی از رویکردهای حمایتی، ضمانتی، نظارتی و اقتضایی را مد نظر خود قرار دهد و بر اساس هر یک از رویکردهای مذکور اقداماتی را در عرصۀ مساجد انجام دهد.

کلیدواژه‌ها

• سیاست‌گذاری عمومی
• سیاست‌گذاری فرهنگی
• مسجد
• جمهوری اسلامی ایران
• تحلیل مضمون

عنوان مقاله [English]

Desirable Cultural Policy Making on Mosque in the Islamic Republic of Iran; a Survey of Experts' and Policy Makers' Views

نویسندگان [English]

• Naser Bahonar ¹
• Meysam Farokhi ²

¹

²

چکیده [English]

The article is to respond to the question about the desirable cultural policy making in regard to mosque in the I.R. of Iran from the viewpoint of experts. The task is to utilize experts' and officials' experience to determine the status and role of the government vis-à-vis mosque in the country. To this end, by using content analysis method and after 34 semi-structured interviews with the experts at three levels of descriptive, analytical and integrative coding, the characteristics of the required policy making have been obtained. The results indicate extracted themes from the experts' views as follows: "theoretical view of government's interference in mosque", "approaches to the government's interference in mosque ", and "government and cultural organizations related to mosque". As for the first view, the research suggests that policy making should be done under a single organization, institution or council called mosque and this under the supervision of the Supreme Leader, thus determining various roles and duties of related cultural centers. Besides, the administration of mosques should be decentralized and carried out by people's complete participation. As for the second above-mentioned view the results indicate that the government must consider a combination of supporting, supervisory, occasional and guaranteeing approaches and act according to each of the approaches.

کلیدواژه‌ها [English]

• public policy making
• Cultural Policy Making
• Mosque
• Islamic Republic of Iran
• Theme Analysis