نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• جواد جاویدنیا ¹
• علیرضا عابدی سرآسیا ²
• عباسعلی سلطانی ³

¹ دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

² استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد

³ دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

پالایش محتوای مجرمانه (فیلترینگ) موضوع مهمی است که با هزینه کلانی در جمهوری اسلامی ایران در حال اجراست و تعیین مصادیق آن طبق قانون جرائم رایانه‌ای به کمیته‌ای در دادستانی کل کشور واگذار شده است. بحث در زمینة کارآمدی یا ناکارآمدی این شیوۀ دفاعی در مقابله با تهاجم فرهنگی و حفظ منافع سیاسی و اقتصادی کشور از جنبه‌های مختلف مطرح است. در این مقاله سعی شده است از دیدگاه فقهی و بر مبنای اصول کلی مستخرج از قرآن، روایات و دیدگاه‌های فقهای عظام در برخی زمینه‌های سنتی مرتبط با آن، ابتدا سیاست‌های کلی دین مبین اسلام در عرصه‌های چهارگانه اخلاق، دین، سیاست و اقتصاد در دنیای واقعی استخراج گردد. سپس، سیاست‌های کلی در عرصۀ مشترک دفاع از این حوزه‌های چهارگانه به دست آید و در نهایت، این سیاست­ها در فضای مجازی تبیین گردد و در خاتمه با توجه به اینکه پالایش جزئی از نظام دفاعی کشور محسوب می‌گردد، سیاست‌های کلی مشترک عرصۀ دفاع بر دنیای مجازی تطبیق داده شود و مبتنی بر آن سیاست کلان کشور در خصوص اعمال پالایش نقد و بررسی گردد.

کلیدواژه‌ها

• پالایش محتوا
• پالایش (فیلترینگ)
• ادله فقهی
• جرائم رایانه‌ای

عنوان مقاله [English]

Analysis of Criminal Content Censorship (Filtering) from a Jurisprudential Framework

نویسندگان [English]

• Javad Javidnia ¹
• Ali Reza Abedi Sarasia ²
• Abbas Ali Soltani ³

¹

²

³

چکیده [English]

Criminal content censorship (filtering) is a crucial subject which is being carried out in the Islamic Republic at high expenses, and the determination of its examples is legally handed over to a special committee of the Prosecutor General. Debate is going on about the efficiency of this kind of defensive mechanism against cultural intrusion and preserving political and economic interests. This article first tries to rely on jurisprudential stances and general principles derived from the Quran and traditions, in order to provide Islamic general policies about ethics, religion, politics and economics that exist in the real world, and then to offer general policies about safeguarding them, with the aim of defining them in the virtual world. Filtering, as a component of the country's defensive system, necessitates the adaptation of its general policies to the virtual world, which then could be used for analyzing the country's general filtering policies.

کلیدواژه‌ها [English]

• content filtering
• filtering
• jurisprudential reasons
• Computer Crimes