پویانمایی تلویزیونی در ایران: به سوی مدلی برای سیاست‌گذاری از توصیف مسئله تا تجویز راهکار

نویسندگان

1 استادیار گروه فرهنگ و دولت دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه السلام

2 دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اصلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

ادبیات صنایع خلاق یکی از الگوهای پیشرو در سیاست‌گذاری فرهنگی و اقتصاد فرهنگ در دنیا است که تقریباً از ابتدای قرن حاضر در کشور‌های مختلف دنیا توسط دولت‌ها و دیگر کنشگران سیاستی در حوزه فرهنگ در حال اجرا است. پویانمایی به‌عنوان یکی از قالب‌های رسانه‌ای پردرآمد بیش‌ازپیش مورد توجه سیاست‌گذاران واقع‌ شده است. اما در کشور ما در قدم اول، برای طراحی و اجرای هرگونه سیاست و تصمیم سیاستی، نیاز به شناخت دقیق از وضعیت کنونی برای دستیابی به شرایط مطلوب احساس می‌شود. این پژوهش برای نیل به این مهم، به‌ صورت‌بندی دقیق و علمی از مسائل سیاستی و راهکار‌های ممکن دستیابی به شرایط مطلوب تولید انبوه پویانمایی تلویزیونی در ایران از طریق مصاحبه با خبرگان این عرصه و تحلیل مضمون آن، پرداخته است.
در نتایج این تحقیق در جستجوی عوامل بازدارنده و موانع پیشرفت پویانمایی به سه مؤلفه اصلی دست یافتیم؛ از یک­سو اشتباهات و ضعف­های سیاست­گذاران و مدیران این عرصه باعث ایجاد آفت­ها و بروز مسائلی شده، و از سوی دیگر تولیدکنندگان و دیگر کنشگران خصوصی نیز دچار ضعف­های بنیادین هستند که توانایی و قوت رشد را از دست داده­اند، و همچنین عوامل ساختاری که ریشه در فرهنگ و ساختارهای اجتماعی دارند نیز مزید بر علت شده است. راهکارهای ارائه‌شده توسط نخبگان به ۶ دسته‌ اصلی با عنوان‌های ایجاد متولی کلان، بازار آزاد، اصلاح نظام آموزشی، پژوهش و ایجاد شتاب‌دهنده‌ها دسته‌بندی شدند که در نهایت، این تحقیق مدلی مطلوب برای سیاست‌گذاری پویانمایی تلویزیونی در ایران با استفاده از نکات ارائه‌شده در مصاحبه‌ها ارائه کرده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

TV Animation in Iran: toward a Policy-Making Model from Problem Description to Solution

نویسندگان [English]

  • Seyyed Majid Emami 1
  • Abbas Ghaemi 2

1 Assistant professor of culture and state group, faculty of islamic studies and culture and communication, Imam Sadiq university

2 Master student of Islamic studies and culture and communication in Imam Sadiq university

چکیده [English]

“Creative industries” literature is one of the pioneer models in the world's cultural policy- making and culture economics being developed by governments and other policy agencies since approximately the beginning of the current century. As a lucrative and efficient media type, animation has increasingly impressed the policymakers. To achieve the ideal situation in Iran, it is necessary to have a holistic and precise view of the current situation before starting any planning or formulating policies. This research, therefore, has dealt with the issue of mass producing animation in Iran at a global scale through a scholarly method by interviewing different actors and agencies in Iranian animation industry followed up with their theme analysis.
The results show that there are three major obstacles that prevent the development of Iranian animation industry, namely governmental, promoters’ and structural factors. The solutions are categorized in six basic groups: forming a macro-supervisory organization, creating a free market, reforming the educational system, conducting research, and developing accelerators. Eventually, an ideal model of policy-making in television animation production has been presented.

آشنا، ‌حسام‌الدین و کاظمی‌قهفرخی، ‌سید‌محمد (1395). «مدل سیاست‌ فرهنگی در حکومت علوی؛ در جستجوی مدلی برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی.» دین و ارتباطات 49 (23)، 5–52.
اشتریان، کیومرث (1391). مقدمه­ای بر روش سیاست‌گذاری فرهنگی. تهران: جامعه­شناسان.
امامی، سید مجید (1394). «طراحی نظریه سیاستی فرهنگ و ارتباطات ج.ا.ا در چارچوب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت». تهران: دانشگاه امام صادق علیه­السلام.
باغستانی، امین(1391). «بررسی عوامل تأثیرگذار جهت اصلاح ساختار تولید انبوه انیمیشن در ایران؛ پروژه عملی: ساخت فیلم (جعبه)». کارشناسی ارشد، دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری.
تقوی، سیده فهیمه و زریابی، حسن (1390). «آسیب‌شناسی میان برنامه‌های پویانمایی آموزشی در تلویزیون ایران با بررسی موردی مجموعه طرح ترافیک». کارشناسی ارشد، دانشکده صداوسیما، گروه تولید.
زارعی، مجتبی؛ ملکی تبار، مجید  و گل­محمدی، ناصر(1392). «تدوین راهبردهای مطلوب مدیریت تولید پویانمایی برای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران». کارشناسی ارشد، دولتی - سایر دستگاه‌های اجرایی - دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی.
«زندگینامه: نورالدین زرین کلک (۱۳۱۶-).» 1392. دسترسی در 12 شهریور 1397. http://hamshahrionline.ir/details/253574.
صفورا، ‌محمد‌علی؛ افشار‌مهاجر، ‌کامران  و حسینی‌شکیب، ‌فاطمه (1393). «بررسی ساختاری انیمیشن تلویزیونی، و ارائه الگوی تحلیل متن». هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی، 49 (19)، 71–82.
ظهوری راد، علی (1396).«انیمیشن حرفه‌ای ایران در راه جهانی شدن است». دسترسی در 12 شهریور 1397. http://khabargozarisaba.ir/fa/news/46618.
گایینی، منصوره (1392). «بررسی پیامدهای گسترش صنایع فرهنگی در عرصه تبلیغ دین». قم: دانشگاه باقرالعلوم.
گلپایگانی، ‌سید‌علی‌رضا (1389). «مقاله: انیمیشن ملی». رشد آموزش هنر، ش 7، 20–27.
لنگرودی، احمد و صفورا، محمدعلی(1392). «بررسی موانع اقتصاد مالی و هزینه‌ای تولید صنعتی انیمیشن ایران دهه 90ـ1380*.» سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، ش 74، 167–185.
لنگرودی، احمد؛ صفورا، محمدعلی و امیرحسن ندائی(1392).«عدم توفیق تولید انبوه انیمیشن در ایران با رویکرد مدیریت تولید، دهه 1380- 1390». پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران، 17 (2)، 61–68. شناسه دیجیتال:1022059201330304.
ماژرزاک، آن(1392). پژوهش و سیاست­گذاری. ترجمه‌ هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.
مقدم کوهی، ناصر؛ گلپایگانی سیدعلیرضا و اکبر عالمی(1387). «بررسی مدیریت تولید انبوه انیمیشن برای کودکان در ایران برای حضور در عرضه جهانی - پروژه عملی: ساخت فیلم (چوب به دست­های ورزیل)». کارشناسی ارشد، دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری.
«نقشه مهندسی فرهنگی کشور»(1392). دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
نیومن، لاورنس (1389). شیوه­های پژوهش اجتماعی: رویکردهای کیفی و کمی. ترجمه‌ حسن دانایی فرد و حسین کاظمی. ج. ۱. تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
همایون، ‌محمد‌هادی و فروزان، ‌حامد(1388). «تبیین رابطه مطلوب حکومت و فرهنگ در جمهوری اسلامی ایران». دین و ارتباطات 35 (16)، 63–92.
یاسوشی، واتانابه؛ کانل دیوید مک و روحانی، سید محسن(1389). آموزش عالی، فرهنگ عامه و قدرت نرم. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه­السلام.
 
Berney, Sandra, and Mireille Bétrancourt. 2016. “Does Animation Enhance Learning? A Meta-Analysis.” Computers & Education 101 (October): 150–167.
Gemino, Andrew, and Yair Wand. 2005. “Complexity and Clarity in Conceptual Modeling: Comparison of Mandatory and Optional Properties.” Data & Knowledge Engineering 55 (3): 301–326.
Greene, Joyce, and Deborah Reber, eds. 1996. Drawing Insight: Communicating Development through Animation. Penang: Southbound.
Hesmondhalgh, David, Kate Oakley, David Lee, and Melissa Nisbett. 2015. Culture, Economy and Politics. London: Palgrave Macmillan UK.
Pilling, Jayne, ed. 1997. A Reader in Animation Studies. London: J. Libbey.
Power, Dominic, and Allen John Scott. 2011. Cultural Industries and the Production of Culture. London: Routledge.
Throsby, C. D. 2010. The Economics of Cultural Policy. Cambridge ; New York ; New York: Cambridge University Press.
Wells, Paul. 1998. Understanding Animation. London ; New York: Routledge.