تحلیل نشانه‌شناختی هویت دینی در پویانمایی‌های ایرانی (مطالعه موردی: مجموعه پویانمایی‌ «پیامبران»)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری علوم ارتباطات-واحد اردبیل. دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

2 استادیار گروه علوم ارتباطات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

3 دانشیار گروه علوم ارتباطات، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

چکیده

این پژوهش در پی آن است که بررسی نماید هویت دینی در پویانمایی‌های ایرانی چگونه نشان داده می‌شود و برای بازنمایی هر یک از ابعاد هویت دینی از چه رمزگان نشانه‌شناسی استفاده شده است. به عبارت دیگر، هدف اصلی این تحقیق، تحلیل نشانه‌شناختی هویت دینی در  پویانمایی‌های ایرانی(مورد مطالعه: مجموعه پویانمایی پیامبران) است. این تحقیق در رهیافت مطالعات فرهنگی و با تأکید بر نظریه بازنمایی استوارت هال[1] و بهره‌گیری از نظریه‌های مرتبط با حوزه دین به ویژه نظریه گلاک و استارک[2] صورت گرفته است. جامعه آماری شامل پویانمایی‌های ایرانی است که در طول سال‌های گذشته با محوریت دین و مسائل دینی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تولید و پخش شده است. نمونه‌گیری در این پژوهش به روش نمونه‌گیری هدفمند غیر تصادفی انجام شد و 3 قسمت از پویانمایی‌ پیامبران(کشتی نوح، آتش سرد و صابران) به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای تحلیل نشانه‌شناسی پویانمایی‌ها از الگوی روایی بارت[3] و همچنین از تحلیل سه‌گانه فیسک و هارتلی[4] استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد بازنمایی هویت دینی در پویانمایی‌ پیامبران با جهت‌گیری، چارچوب‌‌بندی رسانه‌ای و کارکردهای ایدئولوژیک همراه است. در این پویانمایی‌ها ابعاد مختلف هویت دینی - بعد اعتقادی، مناسکی، تجربه‌ای و پیامدی- بازنمایی می‌شود.
 


 
[1]. Stuart Hall


[2] .Glock & Stark


[3] .Barthes


[4] .Fisk & Hartley

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semiotic Analysis of Religious Identity in Iranian Animations (Case Study: Semiotics of the Prophets' Animation)

نویسندگان [English]

  • Mohsen Mohsen Kafili fard 1
  • Ali Jafari 2
  • Mohammad Soltanifar 3

1 Ph.D student of communication sciences.,Ardabil branch. Islamic Azad University, Ardabil.Iran

2 Assistant Professor, Department of Communication Sciences, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.

3 Associate Professor, Department of Communication Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran

چکیده [English]

Today, media representation has become a fundamental concept in cultural and media studies and plays an important and central role in analyzing media texts. On the other hand, religious identity as a form of various forms of social identity is influenced by the growing influence of modern media and cultural goods and products, including animations. The main purpose of this research is to study how religious identity is represented in Iranian animations. This research has been conducted in the cultural studies approach, with emphasis on Stuart Hall's theory of representation and using theories related to religion, in particular the Glock and Stark's theory. The statistical society includes Iranian animations that have been produced and broadcasted over the past years by the Islamic Republic of Iran, with a focus on religion and religious issues. Sampling in this research was carried out through non-random purposeful sampling and 3 parts of the animation of "Prophets"(Noah's ship, Cold Fire, Patient) were selected as the sample. To analyze the semiotics of animations, Barthes's narrative model and also Fisk and Hartley's triple analysis, have been used. The results of the research showed that the representation of religious identity in Prophets animation is associated with orientation, media frameworks and ideological functions. In these animations, various aspects of religious identity, such as ideological, ritualistic, experimental and consequential, are represented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • animation
  • representation
  • semiotics
  • religious identity
- ارژنگ، اردوا و میرفردی، اصغر ) 1303 (. هویت دینی وعوامل اجتماعی تأثیرگذار بر ن ،
131 -121 ،3) فرهنگ در دانشگاه اسلامی) 1
- بیشی، حامد و اعظم کاری، فائ ه ) 1301 (. بررسی نیمرخ منلفه های دینداری و تأثیرپذیری
.31 -113 ،23) دینی میاطبا فیلم های جشنواره رویب، فصلنامه دین و ارتباطا ، ت ) 1
185 ، سال بیست و ششم، شمارة دوم )پیاپی 65 (، پائیز و زمستان 9318
- برک، لورا.ای ) 1332 (. روا شناسی رشد، ترجمه یحیی سید محمدی، تهرا : ارسبارا
- تاجیک اسماعیلی، ع ی الله و تاجیک اسماعیلی، سمیه ) 1303 (. نگرش به جهانی شد و
.31-33 ،11) هویت دینی دانشجویا ، فصلنامه مطالعات رسانها ، ی ) 23
- تقیپور، فائ ه؛ خلجی، سپهر و معینی، نسیه ) 1301 (. با نمایی ابعاد هویت فرهنگی در
121-111 ،12) مجموعه انیمیشن باب اسفنجی، فصلنامه رسانه های دیداری و شنیدار ، ی ) 23
- جلالی مقدم، مسعود ) 1332 (. درنمدی به جامعه شناسی دین و نراء جامعه شناسا ب رگ
دی ، ن تهرا : نشر مرک .
- جوادی نملی، عبدالله ) 1331 (. دین شناس ، ی قم: مرک نشر اسراء
- چندلر، دانیل ) 1332 (. مبانی نشانه شناس ، ی ترجمه مهدی پارسا، تهرا : سوره مهر.
- حیدری، نرما و رمضانی باصری، عباس ) 1302 (. اینترنت، برنامه های ماهواره ای و هویت
1 -31 ، دینی، فصلنامه جامعه شناسی نمو ش و پرور ، ش شماره 3
- خالدیا ، اقبال ) 1301 (. با نمایی ندگی طبقه متوسط در سریال مرگ تدریجی یک رؤی،ا
پایا نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات، دانشکده صدا و سیما.
- ده صوفیانی، اعظم ) 1302 (. کودک، انیمیشن و تلوی یو ، چاپ اول، تهرا : پژوهشگاه
فرهنگ، هنر و ارتباطات.
- عربی، کیانوش ) 1333 (. بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی منثر بر تقید به باورهای دینی در
دانب نمو ا ، پایا نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه ن اد اسلامی واحد دهاقا
- فیسک، جا ) 1331 (. فرهنگ و ایدئولوژی، ترجمه مژگا برومند، فصلنامه ارانو ، شماره
21 ، تهرا : انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی
- گیدن ، ننتونی ) 1331 (. جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهرا : نشر نی.
- مرشدی اد، علی؛ کشاور شکری، عباس و مانی، صالح ) 1301 (. با نمایی هویت دینی در
.10-31 ،13) سینمای پس ا انقلاب اسلامی، مطالعات فرهنگ- ارتباطا ، ت ) 13
- مهدی اده، محمد ) 1331 (. رسانه ها و با نمایی، چاپ اول، تهرا : دفتر مطالعات و تحقیقات
رسانه.
تحلیل نشانه شناختی هویت دینی در پویانمایی های ایرانی )محسن کفیلیفرد و همکاران( 185
- نیک پی، امیر ) 1331 (. فرا و فرود جامعه شناسی دین در ایرا ، کتاب ماه علوم اجتماعی،
.11-12 ، شماره 30 و 11
- واخ، یواخیم ) 1331 (. جامعه شناسی دین، ترجمه جمشید ن ادگا ، تهرا : سمت.
- یاسینی، سیده راضیه ) 1303 (. تصویرپردا ی ا سیمای پیامبرا در سینمای هالیوود، فصلنامه
111 -213 ،11) فرهنگ- ارتباطا ، ت ) 22
- Hall, Stuart. (2003). Representation: Cultural Representation &
Signifying Practices. London:sage
- Hawkes, Terence. (2003). Structuralism and Semiotics, Second Edition
London, Routledge.