نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• سید مهدی شریفی ¹
• سیاوش صلواتیان ²
• حجت سلیم ³

¹ دانشیار گروه مدیریت بازرگانی دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران

² استادیار گروه مدیریت رسانه، دانشکده ارتباطات و رسانه، دانشگاه صدا و سیمای ج.ا ایران

³ دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران

چکیده

رسانه‌ها نهاد‌هایی هستند که با اصلاح آنها امید است تقوا در جامعه انتشار یابد و کل جامعه اصلاح شود. پژوهش در باب رسانه‌های اسلامی از سویی به دلیل شناسایی و ایجاد رسانه‌های منطبق‎ بر جهان‌بینی و ارزش‌های اسلامی و از سویی دیگر برای استفاده صحیح و حداکثری از توانمندی‌های رسانه‌ در مسیر تحقق آرمان‌های الهی و در­نهایت نیل به سعادت حقیقیِ دنیوی و اخروی امری ضروری است. اگرچه رسانه­‌ها کارکردهای مختلفی چون آموزش، تفریح و سرگرمی دارند، اما درمقایسه‌با سایر بخش‌ها، نیاز محسوس‌تر به اخبار، اهمیت آن را دوچندان کرده است. می‌توان گفت خبر و اطلاع‌رسانی مهم‌ترین کارکرد رسانه درباره درگیری و هدایت افکار عمومی محسوب می‌شود. در پژوهش حاضر با استفاده از تحلیل محتوای کیفیِ آیات و روایات اسلامی و باتکیه‌بر درس تفسیر قرآن آیت‌‎الله جوادی آملی تلاش ‌شده است تا مبنایی برای کارکرد اطلاع‌رسانی در رسانه تنظیم شود. نتایج به­دست‌آمده را می‌توان در دو بخش وظایف و الزامات اخلاقی دسته‌بندی کرد. از مهم‌ترین وظایف رسانه‌های اسلامی در حوزه ‌اطلاع‌رسانی، می‌توان به «تبیین هدف آفرینش انسان»، «تبیین نگاه انسان به دنیا»، «عقلانی­‌کردن جامعه» و «ارائه رویکرد تحلیلی» اشاره کرد و از مواردی همچون «پرهیز از علم بی‌عمل و عمل بی‌علم»، «پرهیز از رویکرد ماکیاولی»، «پرهیز از ریا و شهرت‌طلبی» و «عدم ‎تجسس در امور دیگران» به عنوان اهم الزامات اخلاقی یاد کرد.

کلیدواژه‌ها

• رسانه اسلامی
• کارکرد خبر و اطلاع‌رسانی
• الزامات اخلاقیِ رسانه
• اخلاق اسلامی در اطلاع‌رسانی

20.1001.1.22520252.1400.28.3.7.0

موضوعات

• اخلاق و فرهنگ و ارتباطات
• خبر
• سواد رسانه‌ای

عنوان مقاله [English]

Identifying the ethical duties and requirements of Islamic media in the field of news and information

نویسندگان [English]

• Seyed mahdi Sharifee ¹
• Siavash Salavatian ²
• Hojat Salim ³

¹ Associate Professor, Department of Business Management, Faculty of Management, University of Tehran

² Assistant Professor of Media Management, Faculty of Communication and Media, University of Radio and Television of the Islamic Republic of Iran

³ PhD Student in Media Management, Faculty of Management, University of Tehran

چکیده [English]

The media are institutions that, by reforming them, hope to spread piety in society and reform the whole society. Research on Islamic media on the one hand due to the identification and creation of media in accordance with the worldview and Islamic values ​​and on the other hand for the correct and maximum use of media capabilities to achieve divine ideals and ultimately achieve true worldly and hereafter happiness It is essential. Although the media has various functions such as education, entertainment and recreation, But compared to other sectors, the more tangible need for news has doubled its importance. It can be said that news and information is the most important function of the media about engaging and guiding public opinion. In the present study, by analyzing the qualitative content of Islamic verses and hadiths and relying on the course of Qur'anic exegesis by Ayatollah Javadi Ameli, an attempt has been made to establish a basis for the function of information in the media. The obtained results can be classified into two parts: duties and ethical requirements. Among the most important tasks of the Islamic media in the field of information, we can mention "explaining the purpose of human creation", "explaining the human view of the world", "rationalizing society" and "providing an analytical approach”. He mentioned such things as "avoiding impractical science and ignorant action", "avoiding Machiavelli's approach", "avoiding hypocrisy and fame" and "not spying on the affairs of others" as the most important moral requirements.

کلیدواژه‌ها [English]

• Islamic media
• the function of news and information
• media ethical requirements
• Islamic ethics in information