دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق)

نگرش دانشجویان درباره اهمیت عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در افزایش سواد حریم خصوصی برخط

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 استادیار، گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

هدف این پژوهش تعیین نگرش دانشجویان دانشگاه رازی درباره اهمیت عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در افزایش سواد حریم خصوصی برخط است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه رازی (11268 نفر) در سال تحصیلی 99-98 است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 372 نفر و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبی تعیین شد. برای گردآوری داده‌های پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته اهمیت عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در افزایش سواد حریم خصوصی برخط استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای اهمیت عوامل سیاسی (823/0)، عوامل اجتماعی (797/0)، عوامل فرهنگی (833/0) و عوامل اقتصادی (883/0) به دست آمد. یافته‎ها نشان‎دهنده وجود اهمیت عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در افزایش سواد حریم خصوصی برخط است. بیشترین اهمیت مربوط به عوامل اقتصادی (25/14 از مقدار متوسط 12) و کمترین اهمیت مربوط به عوامل سیاسی (9/11 از مقدار متوسط 12) است. همچنین جنسیت و مقطع تحصیلی با میزان اهمیت این عوامل ارتباط معناداری دارند و زنان و افراد با تحصیلات بالاتر، اهمیت بیشتری را برای عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در افزایش سواد حریم خصوصی برخط قائل هستند. بنابراین، دانشجویان باید باتوجه‌به اهمیت عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نسبت به افزایش سواد حریم خصوصی برخط ازطریق کسب آگاهی و مهارت‌های لازم اقدام نمایند و آگاهی مسئولان از اهمیت عوامل مؤثر بر افزایش سواد حریم خصوصی برخط، می‌تواند منجر به برنامه‌ریزی دقیق‌تر و بهبود سیاست‌های آموزشی و پژوهشی برای دانشجویان ‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Students' attitudes about the importance of political, social, cultural and economic factors in increasing online privacy literacy

نویسندگان [English]

  • Zohre Azizi 1
  • salh rahimi 2
  • vakil Ahmadi 3

1 Master of Information Science and Knowledge, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran

2 Associate Professor, Department of Information Science and Epistemology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran

3 Assistant Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study is to determine the attitude of Razi University students about the importance of political, social, cultural and economic factors in increasing online privacy literacy. The present research has been applied and surveyed. The statistical population of this study includes all students of Razi University (11268 people) in the academic year of 99-98. The sample size was 372 people using Morgan table and relative stratified random sampling method was determined. A researcher-made questionnaire on the importance of political, social, cultural and economic factors in increasing online privacy literacy was used to collect research data. Cronbach’s alpha coefficient was obtained for the importance of political factors (0.823), social factors (0.797), cultural factors (0.833) and economic factors (0.883).Findings indicate the importance of political, social, cultural and economic factors in increasing online privacy literacy. The most importance is related to economic factors (14.25 out of the average value of 12) and the least importance is related to political factors (11.9 out of the average value of 12). Also, gender and educational level have a significant relationship with the importance of these factors And women and people with higher education pay more attention to political, social, cultural and economic factors in increasing online privacy literacy. Therefore, given the importance of political, social, cultural and economic factors, students should increase online privacy literacy by acquiring the necessary knowledge and skills. And the awareness of officials about the importance of factors affecting the increase of online privacy literacy, can lead to more accurate planning and improvement of educational and research policies for students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internet
  • privacy risks
  • privacy concerns
  • cyberspace
  • personal information protection
امانی‌کلاریجانی، امرالله (1396). فضای مجازی و واکاوی سیاست‌های پیشگیرانه در کنترل آسیب‌های اجتماعی نوپدید. رهیافت پیشگیری، (1)، صص. 89-105.
باستانی، سوسن و لولایی، فاطمه (1391). کاربری رسانه‎ها و رفتار سیاسی دانشجویان دانشگاه تهران با تأکید بر نقش اینترنت. فصلنامه مطالعات توسعه‎ اجتماعی- فرهنگی، 1 (3)، صص. 38-7.
بخشایشی بایقوت، محرم و حیدری منور، حسین (1396). حریم خصوصی در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی. مطالعات بین‌المللی پلیس، 7 (29)، صص. 207-232.
جلالی فراهانی، امیرحسین (1384). پیشگیری وضعی از جرائم سایبر در پرتو موازین حقوق بشر. فصلنامه فقه و حقوق، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 2 (6)، صص. 162-133.
رحمدل، منصور (١٣٨٤). حق انسان بر حریم خصوصی. مجله حقوقی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 70، صص. 119-146.
رحیمی، صالح؛ احمدی، وکیل و عزیزی، زهره (1399). نقش و جایگاه سواد حریم خصوصی برخط در حفاظت از اطلاعات شخصی. فصلنامة امنیت پژوهی، 19 (69)، صص. 81-98.
زرکلام، ستار (1386). حریم خصوصی ارتباط اینترنتی (مطالعه در حقوق ایران و اتحادیه اروپا). معارف اسلامی و حقوق، 8 (1)، صص. 173-196.
سایبانی، علیرضا و کریمی، اصغر (1397). سیاست جنایی ایران درخصوص جرائم مالی رایانه‌ای. مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، 4 (1)، صص. 142-124.
سیاسی‌راد، فرزانه و بیچرانلو، عبدالله (1396). الگوهای به‌کارگیری راهبردهای سواد حریم خصوصی آنلاین؛ مطالعه موردی کاربران دختر اینستاگرام. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 10 (3)، صص. 125-151.
عبداللهیان، حمید و حقگویی، احسن (1388). تبیین رابطه کاربری اینترنت و مشارکت سیاسی در ایران. مجله جامعه‎شناسی ایران، 10 (4)، صص. 41-1.
عزیزی، زهره، رحیمی، صالح و احمدی، وکیل (1399). بررسی میزان سواد حریم خصوصی برخط دانشجویان دانشگاه رازی. توسعه‏ آموزش جندی شاپور، 11 (3)، صص. 472-484.
فتحی، یونس و شاهمرادی، خیراله (1396). گستره و قلمرو حریم خصوصی در فضای مجازی. حقوقی دادگستری، 81 (99)، صص. 229– 252.
کیانی چلمردی، احمدرضا؛ زردی‌گیگلو، بهمن و خاکدال، سعید (1395). بررسی خصوصیات روان‌سنجی مقیاس جهت‌گیری حریم خصوصی اینترنتی در دانشجویان. پژوهش‌های روان‌شناسی اجتماعی، 6 (24)،صص. 75-88.
منافی، سعید و رضایت‎پور، زینب (1397). حریم خصوصی در شبکه‎های اجتماعی. تهران: عترت نو.
میرزایی، ابراهیم؛ احمدی، یعقوب؛ بخارایی، احمد و نایبی، هوشنگ (1396). قانون‌گریزی و پیوندهای اجتماعی: (مطالعه موردی: شهر اهواز). جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 8 (3)، صص. 31-66.
نکویی‌مهر، نفیسه و حسینی‌فر، عاطفه (1397). حفظ حقوق شهروند مجازی در راستای منشور حقوق شهروندی. پژوهش‌های اخلاقی، 9 (1)، صص. 229-242.
Acquisti, A. & Grossklags, J. (2004). Privacy Attitudes and Privacy Behavior. The Economics of Information Security, L.J. Camp and S. Lewis, eds., Kluwer, 165–178.
Baruh, L., Secinti, E., & Cemalcilar, Z. (2017). Online privacy concerns and privacy management: A meta-analytical review. Journal of Communication, 67, 26-53.
Bellman, S.; Johnson, E.J.; Kobrin, S.J. & Lohse, G.L. (2004). International Differences in Information Privacy Concerns: A Global Survey of Consumers. The Information Society, 20 (5), 313–324.
Cofone, I.N. (2015). The value of privacy: Keeping the money where the mouth is. In 14th Annual Workshop on the Economics of Information Security (WEIS), 1-31.
Debatin, B. (2011). Ethics, privacy, and self-restraint in social networking. In S. Trepte & L. Reinecke (Eds.), Privacy online (pp. 47–60). Berlin, Germany: Springer.
Dinev, T. & Hart, P. (2004). Internet privacy concerns and social awareness as determinants of intention to transact. International Journal of Electronic Commerce, 10 (2), 7-29.
Miltgen, C. L. & Peyrat-Guillard, D. (2014). Cultural and generational influences on privacy concerns: a qualitative study in seven European countries. European Journal of Information Systems, Palgrave Macmillan, 23(2), 103-125.
Moscardelli, D. M., & Divine, R. (2007). Adolescents’ concern for privacy when using the internet: An empirical analysis of predictors and relationships with privacy-protecting behaviors. Family and Consumer Sciences Research Journal, 35, 232-252.
Rotman, D. (2009). Are you looking at me? Social media and privacy literacy. Poster presented at the iConference, Chapel Hill, NC. February 8–11.
Sheehan, K. B. (1999). An investigation of gender differences in on-line privacy concerns and resultant behaviors. Journal of Interactive Marketing, 13 (4), 24-38.
Sheehan, K. B. (2002). Toward a typology of internet users and online privacy concerns. The Information Society, 18 (1), 21-32.
Trepte, S.; Teutsch, D.; Masur, P.K.; Eicher, C.; Fischer, M.; Hennhöfer, A. & Lind, F. (2015). Do people know about privacy and data protection strategies? Towards the ‘online privacy literacy scale’ (OPLIS). In Gutwirth, S., Leenes, R.and de Hert, P. (Eds), Reforming European Data Protection Law, Springer, Dordrecht. 333-365.
Veghes, C.; Orzan, M.; Acatrinei, C. & Dugulan, D. (2012). Privacy literacy: what is and how it can be measured?  Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 14 (2), 704 – 712.
Weinberger, M. & Bouhnik, D. (2018). Place determinants for the personalization-privacy tradeoff among students. Issues in Informing Science and Information Technology, 15, 79-95.
Weinberger, M.; Bouhnik, D., & Zhitomirsky-Geffet, M. (2017). Factors affecting students’ privacy paradox and privacy protection behavior. Open Information Science, 1 (1), 1-18.
Weinberger, M.; Zhitomirsky-Geffet, M. & Bouhnik, D. (2017). Factors affecting users’ online privacy literacy among students in Israel. Online Information Review, 41 (5), 655-671.
Wirtz, J., Lwin, M. O. & Williams, J. D. (2007). Causes and consequences of consumer online privacy concern. International Journal of Service Industry Management, 18 (4), 326–348.
Youn, S. (2009). Determinants of Online Privacy Concern and Its Influence on Privacy Protection Behaviors Among Young Adolescents. The Journal of Consumer Affairs, 43 (3), 389-418.
دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق)
دوره 28، ویژه‌نامه اول؛ دین، رسانه و سواد رسانه‌ای
دین و ارتباطات
آذر 1400
صفحه 304-276