صورت‌بندی گفتمانی بیانات مقام معظم رهبری پیرامون تغییرات فرهنگ جنسی جامعه ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 ,دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی فرهنگی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تهران، ایران

2 دانشیار و عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران

چکیده

غریزه جنسی را می‌توان پیشران و نقطۀ عزیمت فرایند معناسازی در اجتماع انسانی قلمداد کرد؛ ازهمین‌رو معناسازی، تعامل و بازتولید امر جنسی در ارتباط با سایر ابعاد و ساختارهای نظام اجتماعی (فرهنگ، مذهب، اقتصاد، سیاست، حقوق، آموزش، رسانه و...) ازیک‌سو می‌تواند به نظم اجتماعی و ازسوی‌دیگر به آشفتگی و اضطراب اجتماعی منتهی شود. همین موضوع باعث شده است تا رویکردها و گفتمان‌های متفاوتی حول آن شکل گیرند؛ گفتمان‌هایی که تغییرات فرهنگ جنسی را در لایه‌ها و محورهای گفتمانی خود تحلیل می‌کنند و در تعامل و مواجهه با تغییرات آن، راهبردهایی متناسب با گفتمان خود پیشنهاد می‌دهند. در نوشتار حاضر تلاش شده است با استفاده از روش عملیاتی تحلیل گفتمان (پدام)، بیانات مقام معظم رهبری به‌عنوان یک متفکر اجتماعی درباره تغییرات فرهنگ جنسی جامعه ایران، صورت‌بندی گفتمانی شود، زیرا هر گفتمان تغییرات فرهنگ جنسی را ناظر به تأثیر عوامل، اهداف و راهبردهای مشخصی تحلیل می‌کند. در این پژوهش، چهار محور گفتمانی ناظر به مؤلفه‌های معنایی و علل و عوامل تغییرات فرهنگ جنسی جامعه ایران کشف و صورت‌بندی شده است. بر این اساس پویایی فرهنگ جنسی، خلأ نظری و سیاستی، تهاجم فرهنگی ـ جنسی و مقابله با تهاجم جنسی به منظور سامان‌مندی فرهنگ جنسی از محورهای گفتمانی مقام معظم رهبری است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Discourse Formulation of the Supreme Leader's Statements on Changes in the Sexual Culture of Iranian Society

نویسندگان [English]

  • Edris Ramooz 1
  • Seyyed Hosein Sharafodin 2

1 PhD Student in Cultural Sociology, Research Institute and University, Tehran, Iran

2 Associate Professor and Faculty Member, Department of Sociology, Imam Khomeini Educational and Research Institute, Qom, Iran

چکیده [English]

Discursive formulation of leadership statements about of dynamics of sexuality in Iranian society. Today, the study of sexual culture is one of the fundamental studies in the social sciences. The importance of this issue is that sexual instinct can be considered as the driver and starting point of the process of meaning-making in human society. Therefore, semantics, interaction and reproduction of sexuality in relation to other dimensions and structures of the social system (culture, religion, economy, politics, law, education, media, etc.) on the one hand can lead to social order. And on the other hand lead to social turmoil and anxiety. This has led to different approaches and discourses around it; Discourses that analyze changes in sexual culture in their layers and axes of discourse and suggest strategies appropriate to their discourse in interacting and dealing with its changes. In the present article, an attempt has been made to formulate a discourse using the operational method of discourse analysis , the statements of the Supreme Leader as a social thinker about the changes in the sexual culture of Iranian society. Because each discourse analyzes the changes in sexual culture in terms of the impact of certain factors, goals and strategies. In this study, four discourse axes related to semantic components, central signifiers and causes and factors of sexual culture changes in Iranian society have been discovered and formulated, which has been studied based on the theory of social change.

کلیدواژه‌ها [English]

  • leadership
  • cultural invasion
  • sexuality
  • sexual revolution
  1. اسدی، مصطفی (1388). تبارشناسی فوکویی سکسوالیته در ایران. (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

    بشیر، حسن (1385). تحلیل گفتمان دریچهای برای کشف ناگفتهها. تهران: مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع).

    بشیر، حسن (1400). «فرایند ساخت معنا در تحلیل گفتمان با روش (پدام) با مطالعه موردی بیداری اسلامی». فصلنامه علمی روششناسی علوم انسانی، بهار 1400، شماره 106، صص 48-31.

    پاکتچی، احمد (1391). درس‌گفتار نظریه روش تحقیق در متون علمی، دانشگاه امام صادق(ع).

    خاکی، غلامرضا (1399). روش تحقیق با رویکرد پایان‌نامه نویسی. تهران: فوژان.

    دانینو، آندره مورالی (1384). جامعهشناسی روابط جنسی. تهران: توس.

    راسخ، کرامت‌الله (1391). فرهنگ جامع جامعه‌شناسی و علوم انسانی. شیراز: دانشگاه آزاد اسلامی.

    روشه، گی (1370). تغییرات اجتماعی. تهران: نشر نی.

    ظهوری، قاسم (1378). کاربرد روشهای تحقیق علوم اجتماعی در مدیریت. تهران: انتشارات میر.

    فلیک، اووه (1387). تحقیق کیفی (هادی جلیلی، مترجم). تهران: نشر نی.

    فوکو، میشل (1384). نظم گفتار (باقر پرهام، مترجم). تهران: آگاه.

    فوکو، میشل (1390). اراده به دانستن. تهران: نشر نی.

    کوئن، بروس (1391). مبانی جامعهشناسی (غلامعباس توسلی، مترجم). تهران: سمت

    گروسی، سعیده (1395). جنسیت، جامعه و جامعهشناسی. تهران: نشر جامعهشناسان.

    گیدنز، آنتونی (1386). جامعه‌شناسی (منوچهر صبوری، مترجم). تهران: نشر نی.

    لولا آور، منصوره؛ راضیه شاهمرادی زواره (1393). «واکاوی نقش اجتماعی زن از منظر آیت‌الله خامنه‌ای». فصلنامه نظریه‌های اجتماعی متفکران اسلامی، شماره اول، بهار و تابستان.

    مک‌دانل، دایان (1380). مقدمه‌ای بر نظریه‌های گفتمان (حسینعلی نوذری، مترجم). تهران: فرهنگ گفتمان.

    مور، ویلبرت آلیس (1381). تغییر اجتماعی (پرویز صالحی، مترجم). تهران: سمت.

    واگو، استفان (1373). درآمدی بر تئوریها و مدلهای تغییرات اجتماعی. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی ماجد.

    هلالی ستوده، مینا (1390). تکوین و تحول نظارت بر امر جنسی در ایران مدرن (1370-1340) با تأکید بر تن زنانه. (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم تهران، تهران، ایران.

    Afary, Janet (2009). Sexual Politics in Modern Iran. London: Cambridge Univ Press.

    Bahramitash, Roksana. E., Hooglund (2011). Gender in Contemporary Iran: Pushing the Boundaries. London and New York: Routledge

    Butler, Judith (1990). Gender truble. New York: Routledge.

    1. Michael Jones (2000). Libido Dominandi: Sexual Liberation and Political Control. St. Augustine’s Press.

    Fairclough, N. (1991). Language and Power. London and New York: Penguin.

    Fisher HE, Aron A., Brown LL (2006). Romantic love: a mammalian brain system for mate choice. Philos, Trans. R. Soc. London.

    Grenz, Stanley (1999). Sexual Ethics: An Evangelical Perspective. Kentucky: Westminster John Knox Press.

    Haeri, Shahla (1989). Law of Desire: Temporary Marriage in Shi'i Iran. New York: Syracuse Univ Press.

    Heath, Graham (1978). The Illusory Freedom: The Intellectual Origins and Social Consequences of the Sexual Revolution. Butterworth-Heinemann.

    International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences.

    Kimmel, Michael (2005). The Gender of Desire: Essays on Masculinity. Albany. New York: State University of New York Press.

    Kuby, Gabriele (2015). The Global Sexual Revolution: Destruction of Freedom in the Name of Freedom. London: Life Site.

    Kuby, Gabriele (2015). The Global Sexual Revolution: Destruction of Freedom in the Name of Freedom. London: Life Site.

    Litosseliti, Lia (2004). Gender and Language: Theory and Practice. London and New York.

    Mahdavi, Pardis (2009). Passionate Uprisings: Irans Sexual Revolution. Stanford: Stanford Univ Press.

    Michael C. Ashton (2018). in Individual Differences and Personality, Third Edition.

    Ritzer, George (2007). Modern Sociological Theory. McGraw-Hill Higher Education.

    Sorokin, Pitirim (1956). The American Sex Revolution. Boston: P. Sargent Publisher.

    Weeks, Jeffrey (2002). The subjects of Sexual History, Sexualities in history: A Reader. Ed. Kim M Phillips, Ed. Barry Reay. New York: Routledge.

    Wilhelm Reich (1970). The Mass Psychology of Fascism. New York: Farrar, Straus & Giroux.

    Wilhelm Reich, (1974). The sexual revolution. Canada Ltd, Toronto.