نقش شبکه‌های اجتماعی در باورپذیری مذهبی جوانان تهران مطالعه موردی: مراسم اربعین

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته فرهنگ و ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران،

4 استادیار جامعه‌شناسی دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش با هدف شناسایی نقش شبکه‌های اجتماعی در باورپذیری مذهبی جوانان تهران مطالعه موردی مراسم اربعین انجام شده است. در بخش کمّی جامعه آماری شامل دو گروه از جوانان ساکن شهر تهران عضو شبکه‌های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام هستند شامل افرادی که در مراسم پیاده‌روی اربعین سال 1398 شرکت کرده‌اند و گروهی که شرکت نکرده‌اند. در نهایت نتایج حاصل از توزیع پرسش‌نامه در بین 388 نفر مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. در بخش کیفی جامعه آماری شامل روزنامه‌نگاران، پژوهشگران حوزه عاشورا و کارشناسان مسائل مذهبی و دینی است که پس از مصاحبه با 11 نفر، اشباع نظری حاصل شده است. یافته‌های کمّی نشان‌دهندۀ اثرگذاری و ارتباط مستقیم و معنادار در میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی توسط جوانان تهران و آگاهی، اعتقاد و افزایش عواطف دینی آنان نسبت به شرکت در مراسم اربعین است. نتایج بخش کیفی پژوهش بیانگر جلب توجه جهان به عظمت قیام و فلسفه ایستادگی امام سوم شیعیان است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Role of Social Networks in the Religious Belief of Tehran Youth (Case Study: Arbaeen Ceremony)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Javad Mohsenzadeh 1
  • Hassan Darzban Rostami 2
  • Davoud Safaee 3
  • Seyyed Mahmoud Nejati Hoseini 4

1 PhD Student in Culture and Communication, Faculty of Communication Sciences and Media Studies, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Faculty of Communication Sciences and Media Studies, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

3 Assistant Professor, Faculty of Communication Sciences and Media Studies, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

4 Assistant Professor of Sociology, Faculty of Communication Sciences and Media Studies, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The aim of this study was to identify the role of social networks in the religious beliefs of Tehran's youth. Case study: Arbaeen ceremony. The combined research method includes qualitative and quantitative methods. Social are Telegram and Instagram (people who participated in the Arbaeen walk in 1398 and the group that did not participate), which finally analyzed the results of the distribution of the questionnaire among 388 people. Quantitative findings show the impact and direct and significant relationship in the use of social networks by young people in Tehran and their awareness, belief and increase in religious emotions to participate in the Arbaeen ceremony. The results of the qualitative part of the research indicate the world's attention to the greatness of the uprising and the philosophy of resistance of the third Shiite Imam. Arbaeen is considered the media of Ashura, and according to the findings, the media have shown the love and deepened the youth's desire for Arbaeen Hosseini. According to the interviewees, social networks in sharing content, live broadcast of the march, addressing different aspects of the Karbala uprising highlighted the unity among Muslims by publishing religious and cultural commonalities, and content and images related to the association of different Sunni groups and Gender, regardless of economic status, has had a positive effect and strengthened the credibility of young people towards the Arbaeen ceremony.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Networks
  • Telegram
  • Instagram
  • Religious Belief
  • Arbaeen Hosseini Ceremony
اشرفی، ابوالفضل (1377). بیهویتی اجتماعی و گرایش به غرب، بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی مؤثر بر گرایش نوجوانان به الگوهای فرهنگ غربی (رپ و هوی‌متال) در تهران. (پایاننامه کارشناسی‌ارشد). دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
برقی، رسول؛ غلامی، شبنم (1396). «تأثیر استفاده از اینترنت (فضای مجازی) و شبکه‌های ماهواره‌ای بر هویت دینی، مذهبی و ملی و بومی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه». همایش علمی پژوهشی استانی راهبردها و راهکارهای ارتقای کیفیت در آموزش و پرورش، میناب، مدیریت آموزش‌و‌پرورش شهرستان میناب.
چیت‌سازی قمی، محمدجواد (1383). گسست نسلی در ایران، افسانه یا واقعیت. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
حسینی، سید حسن (1387). «رسانه دینی یا دین رسانهای». اطلاعات حکمت و معرفت، سال سوم، شماره 7: 16-12.
رادوراد، اعظم (1386). تعامل دین و رسانه، مجموعه مقالات دین و رسانه. تهران: دفتر پژوهشهای رادیو.
سنگسفیدی، رضا؛ کریمی، علی؛ فتحی، حسین؛ عنایتی، سعید (1397). «بررسی نقش رسانه (اینترنت و تلویزیون) بر هویت دینی دانشجویان مطالعه موردی: دانشگاه فرهنگیان خراسان شمالی». کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم‌و‌تربیت، روان‌شناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی ـ اجتماعی. خوی، دانشگاه آزاد اسلامی زرقان، آموزش عالی علامه خویی وابسته به وزارت علوم تحقیقات و فناوری.
شرفالدین، سید حسین (1388). «دانش رسانهای از واژه تا معنا». رواق هنر و اندیشه، شماره 39 و 40: 55-5.
فقیهی، محمدمهدی (1382). «مطبوعات دینی؛ پارهای تذکارهای نظری». پژوهش و سنجش، شماره (35): 56-43.
مزین، قاسم؛ نوبخت‌پور، محسن (1396). «بررسی تأثیر میزان استفاده از شبکه‌های مجازی بر هویت ملی و دینی دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوره دوم شهر اردبیل». اولین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی، اردبیل، دانشگاه محقق اردبیلی.
Collins-Mayo, S. (2017). Youth and religion, An international perspective. Theo-Web, Zeitschrift für Religionspädagogik, 11 (1), 80-94.
Mehta, S. (2015). Commodity Culture and Porous Socio-Religious Boundaries: Muslim Women in Delhi. South Asia Research, 30 (1), 1-24.
Short, M. B., Kasper, T. E., & Wetterneck, C. T. (2019). The relationship between religiosity and internet pornography use. Journal of Religion and Health, 54 (2), 571-583.