نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• هومن قاپچی ¹
• سید مهدی شریفی ²
• علی اکبر فرهنگی ³
• طاهر روشندل اربطانی ³

¹ دکترای مدیریت رسانه. دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

² دانشیار گروه مدیریت رسانه، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

³ استاد گروه مدیریت رسانه، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

مسالۀ اصلی این پژوهش، خلاء نظری موجود در تحقیقات پیرامون روش جذب گروه‌های تروریستی است. داده‌ها از طریق روش‌های گردآوری اسناد و مدارک کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از هوشمندی منبع باز جمع‌آوری شده‌اند. ابتدا با روش «مطالعۀ موردی» و روش نمونه‌گیری «گلوله‌برفی» 124 نفر از اعضای اروپایی‌ داعش مورد مطالعه قرار گرفته و برای هرکدام پروفایل جداگانه ساخته شد. سپس 7 نظریۀ مطرح علوم اجتماعی و علوم سیاسی «هویت مقاومت کاستلز، ذهن بی‌خانمان پیتر برگر، کنترل ذهن آدورنو و مارکوزه، شستشوی مغزی ادگار شاین، کاپلان و سادوک، محرومیت نسبی تد رابرت گر، از خودبیگانگی یا الیناسیون مارکس و حاد واقعیت ژان بودریار» با شاخص‌های «فنون اقناع رسانه‌ای»، «طریق جذب» و «دلیل جذب» اروپایی‌های جذب شده توسط این گروه تروریستی تطبیق داده شد. دلیل انتخاب این هفت نظریۀ «هویتی – رفتاری- رسانه‌ای» استخراج مستمر کدها و مشاهدۀ روندی تکرارپذیر بود که در پروفایل این افراد مشاهده گردید. هر 7 نظریه با قوت و ضعف‌هایی تایید شدند. سه نظریۀ «هویت مقاومت»، «شستشوی مغزی» و «حادواقعیت» نظریه‌های اصلی این پژوهش تلقی می‌شوند که با درصد بالایی اثبات شده و می‌توانند چراغ راه پژوهش‌های بعدی باشند. دو نظریۀ «ذهن بی‌خانمان» و «کنترل ذهن» نیز تقریبا بیش از نیمی از موارد مطالعه را در بر گرفته‌اند و گاه «سیگنال ضعیف» و گاهی دیگر «هشدار زودهنگام» نسبت به جوامع مسلمانان و شهروندان درجه دو اروپایی محسوب می‌شوند.  از بین 14 فن اقناع 5 فن «تطمیع»، «برجسته‌سازی»، «همراهی با جماعت»، «اغراق» و «تداعی» بالاترین رتبه را در فرایند اقناع و جذب نیروی داعش به خود اختصاص داده‌اند. ترکیب برنده اول «همراهی با جماعت، تطمیع، برجسته سازی، اغراق» بوده است. ترکیب «تداعی، تطمیع، اغراق، برجسته‌سازی» درجایگاه دوم و ترکیب «همراهی با جماعت، تطمیع، اغراق، مقایسه، برجسته‌سازی» در جایگاه سوم می‌ایستند. بنا به یافته‌های این تحقیق، داعشی‌ها در استفاده از فنون اقناعی «تکرار»، «ترس»، «نمادها»، «ترین‌ها» و «طنز» موفق عمل نکرده‌اند. 

کلیدواژه‌ها

• اقناع رسانه‌ای
• رسانه‌های نوین
• پساداعشیزم
• هویت مقاومت
• ذهن بی‌خانمان
• کنترل ذهن
• شستشوی مغزی
• محرومیت نسبی
• ازخودبیگانگی
• حادواقعیت

موضوعات

• ارتباطات جمعی
• اینترنت و فضای مجازی
• جامعه‌شناسی
• جامعه‌شناسی دین
• شبکه اجتماعی

عنوان مقاله [English]

The Role of Seven Most Influential Social and Political Sciences Theories in the Process of International Media Persuasion by Terrorist Groups (Case Study: ISIS)

نویسندگان [English]

• Hooman Qapchi ¹
• Seyed mahdi Sharifee ²
• Ali Akbar Farhangi ³
• Taher Rowshandel Arbatani ³

¹ PhD in media management. Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.

² Associate Professor, Department of Media Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.

³ Professor of Media Management Department, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The main problem of this research is the theoretical vacuum in research on the way of recruiting terrorist groups. The data was collected through the method of collecting library documents and using open source intelligence. First, 124 European members of ISIS were studied using the "case study" method and the "snowball" sampling method, and a separate profile was created for each. Then 7 popular Theories of Social sciences and Political sciences including “Castells' Resistance Identity, Peter Berger's Homeless Mind, Adorno's and Marcuse's Mind Control, Edgar Schein's, Kaplan's and Sadock's Brainwashing, Ted Robert Gere's Relative Deprivation, Marx's Alienation, and Jean Baudrillard's Hyper-Reality” were adjusted with the characteristics of "Media Persuasion Techniques", "Way of Recruitment" and "Reason of Recruitment" of European Youth who joined ISIS. All 7 theories (Here Assumptions) were confirmed & Approved with Some strengths and weaknesses. The three theories of "Resistance Identity", "Brainwashing" and "Hyper-reality" are considered as the main Structures of this research that have been proven with a high percentage and can be a beacon, Lighthouse or better to say a Lantern for further research and Studies. The two theories of "Homeless Mind" and "Mind Control" have been covered almost half of the case studies, Sometimes as a "weak signal" and sometimes as an "Early warning" to Muslim communities and second-class European citizens. Among the 14 techniques of persuasion, 5 techniques of "taming", "highlighting", "joining the congregation", "exaggeration" and "association" have been assigned the highest rank in the process of persuading and recruiting ISIS forces. The first winning combination was "Along with the congregation, temptation, emphasis, exaggeration". The combination of "association, temptation, exaggeration, highlighting" is in the second place and the combination of "being with the congregation, temptation, exaggeration, comparison, highlighting" is in the third place. According to the findings of this research, ISIS have not been successful in using "repetition", "fear", "symbols", "trines" and "humor" persuasive techniques.

کلیدواژه‌ها [English]

• Media Persuasion
• Hyper Reality
• The Homeless Mind
• Extreme Fundamentalism
• Brainwashing