تبیین مولفه های سبک زندگی دینی در سریال های خانوادگی ماه رمضان سال 1397 سیمای جمهوری اسلامی ایران ( شبکه های ۳-۲-۱)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد تهران مرکزی

2 استادیار گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

3 دانشیار گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

10.30497/rc.2023.241536.1830

چکیده

سبک زندگی مفهوم محوری تحلیل های جامعه شناختی در بازنمایی تشابه ها و تمایزهای دنیای مدرن می باشد. هویت های امروزی علاوه بر اینکه از تمایزها و تشابه های ساختاری قدیمی مثل طبقه، قوم و مذهب تأثیر می پذیرند، به شدت توسط انواع سبک های زندگی در فرآیند بازشناسی مداومی مورد توجه قرار می گیرند. روش این پژوهش ترکیبی (کیفی- کمی) است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل صاحب نظران و کارشناسان حوزه سبک زندگی و رسانه شامل اساتید دانشگاه، حوزه، مدیران و مسئولان رسانه ملی می باشد که در نهایت پس از مصاحبه با 11 نفر اشباع نظری حاصل شده است. علاوه براین، در بخش کمی نیز جامعه ‌آماری شامل کلیه سریالهای پخش شده در ماه رمضان سال 1397 از شبکه های یک، دو و سه می باشد که تعداد آن برابر با 90 قسمت است که به منظور نمونه گیری از روش تمام شمار استفاده شده است و از اینرو کلیه قسمتها مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های کیفی پژوهش مبین آن است که نوع پوشش، دینباوری، ارتباطات اخلاقی اسلامی، خویشتنداری، کمک به دیگران، توجه به ارزشهای اقتصادی همراه با گذشت و ... مولفه هایی از سبک زندگی دینی هستند که در سریالهای خانوادگی ماه رمضان سیمای جمهوری اسلامی بیشتر مورد توجه قرار می گیرند. نتایج بدستآمده در بخش کمی پژوهش نیز بیانگر آن است که لباس و پوشش، خوردن و آشامیدن، مسکن و امکانات زندگی و خواب و بیداری بالاترین درصد فراوانی را در میان مولفههای تعامل انسان با خود در سبک زندگی دینی دارا میباشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Explaining the Components of Religious lifestyle in family serials of Ramadan 1397 of the Islamic Republic of Iran TV (Channels 1,2,3)

نویسندگان [English]

  • AliMohammad MovahediMatin 1
  • Seyed Mohammad Dadgaran 2
  • Mohammad Reza Rasouli 3

1 Islamic Azad University Central Tehran Branch Faculty of Communication and Media Students (FCMS)

2 Assistant Professor of Islamic Azad University Central Tehran Branch (Tehran) Faculty of Communication and Media Studies (FCMS)

3 Associate Professor of Islamic Azad University Central Tehran Branch (Tehran) Faculty of Communication and Media Studies (FCMS)

چکیده [English]

Lifestyle is the central concept of sociological analysis in representing the similarities and differences of the modern world. Today's identities, in addition to being influenced by old structural differences and similarities such as class, ethnicity, and religion, are highly regarded by a variety of lifestyles in the process of ongoing recognition. The method of this research is hybrid (qualitative-quantitative). The statistical population in the qualitative section includes experts in the field of lifestyle and media, including university professors, field, managers and national media officials, which was finally obtained after interviews with 11 people with theoretical saturation. In addition, in a small part, the statistical population includes all serials broadcast during the month of Ramadan in 1397 from channels one, two and three, the number of which is equal to 90 episodes, which has been used to sample the whole number method. Therefore, all parts have been analyzed. Qualitative findings of the study indicate that the type of cover, religion, Islamic moral relations, self-control, helping others, paying attention to economic values with forgiveness and etc are components of the religious lifestyle that are more considered in the family series of Ramadan on Islamic Republic TV. Placed. The results obtained in the quantitative part of the research also indicate that clothing and clothing, eating and drinking, housing and living facilities and sleep and wakefulness have the highest percentage among the components of human interaction with themselves in religious lifestyle.

کلیدواژه‌ها [English]

  • TV
  • national media
  • lifestyle
  • family series
  • Ramadan
قرآن کریم
اباذری، یوسف و چاوشیان، حسن (1381). از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی، رویکردهای نوین در تحلیل جامعه شناختی هویت اجتماعی. نامه علوم اجتماعی، (20)، 3-27.
افشانی، سیدعلیرضا؛ رسولی‌نژاد، سیدپویا؛ کاویانی، محمد و سمیعی، حمیدرضا (1393). بررسی رابطه سبک زندگی اسلامی با سلامت اجتماعی مردم شهر یزد. دوفصلنامه مطالعات اسلام و روان‌شناسی، 8(14).
اکبری، کمال و لطفی خاچکی، بهنام (۱۳۹۷). تحلیل نشانه‌شناختی آگهی‌های بازرگانی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران از منظر سبک زندگی. فصلنامه رادیو تلویزیون، 12(27).
ترابی، فرشته (1399). سبک زندگی اسلامی و رضایت از زندگی در زنان شاغل و خانه‌دار. (پایان­‌نامه کارشناسی ارشد). رشته علوم انسانی، دانشگاه الزهرا (سلام‌الله‌علیها)، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، تهران، ایران.
جوادی آملی، عبدالله (1391). مفاتیح الحیاه، بی‌جا: نشر اسراء.
حسن­زاده، نیلوفر (1399). امیدبخش‌ترین آیات قرآن و نقش و تأثیر آن در سبک زندگی اسلامی. (پایان­‌نامه کارشناسی ارشد). رشته الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی مراغه، مراغه، ایران.
حسنیان، غزاله؛ بنی هاشمی، سیدمحسن و سبحانی، عبدالرضا (1400). تقابل فرهنگی و دینی محتوای برنامه‌های غذایی ماهواره‌ای با اصول سبک زندگی تغذیه‌ای ایرانی ـ اسلامی. دو فصلنامه دین و ارتباطات، 28(59).
رضوی‌زاده، نورالدین (1385). بررسی تأثیر رسانه‌ها بر تمایل به تغییر سبک زندگی روستایی. فصلنامه علوم اجتماعی، (31).
ساروخانی، باقر (1385). جامعه‌شناسی ارتباطات: اصول و مبانی. تهران: اطلاعات.
شریفی، احمدحسین (1392). همیشه بهار: اخلاق و سبک زندگی اسلامی. قم: معارف.
شعبانی، محمدجواد؛ مهراب صادق‌نیا و میرتبار، سیدمرتضی (۱۳۹۸). تبیین مؤلفه امید در سبک زندگی دینی و نقش رسانه دیداری تلویزیون در گسترش امیدآفرینی دینی. پژوهش‌نامه سبک زندگی، 5(1).
طباخی ممقانی، جواد (1396). رسانه، سبک زندگی و ترجیحات سیاسی شهروندان در تهران. کنفرانس سالانه پژوهش در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، تهران.
طغیانی، مجتبی؛ کجباف، محمدباقر و بهرام‌پور، مهدی (1392). رابطه سبک زندگی اسلامی با نگرش‌های ناکارآمد در دانشجویان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 14(4)، 36-44.
عبیدی، فاطمه (1391). بررسی تأثیر استفاده از رسانه‌های جمعی بر سبک زندگی. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد گرمسار، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
عرب­کنگان، الهه (1399). تأثیر سبک زندگی قرآنی در تمدن‌سازی نوین اسلامی از منظر آیات و روایات. (پایان­‌نامه کارشناسی ارشد). رشته الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی زاهدان، زاهدان، ایران.
فتحی، حبیب‌الله و جعفری، علی. (1396). رابطه مصرف رسانه‌ای با تغییر سبک زندگی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی). مطالعات رسانه‌های نوین، 3(9)، 221-255.
کرایب، یان (1395). نظریه اجتماعی کلاسیک: مقدمه‌ای بر اندیشه مارکس، وبر، دورکیم، زیمل. ترجمه شهناز مسمی­پرست، تهران: آگه.
کرایب، یان (1395). نظریه اجتماعی کلاسیک: مقدمه‌ای بر اندیشه مارکس وبر؛ دورکیم و زیمل، ترجمه شهناز مسمی­پرست، تهران: نشر آگه.
گلی، عطیه (1396)، بررسی مقایسه‌ای میزان تأثیر رادیو و تلویزیون بر سبک زندگی دینی در شهرهای مشهد و نیشابور. چهارمین همایش بین‌المللی مدیریت رسانه، تهران.
گیدنز، آنتونی (1393). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمه ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
مهرانیان، سمیه؛ جدیدیان، احمدعلی و ذوقی پایدار، محمدرضا (1396). میزان مصرف رسانه (تعاملی و غیرتعاملی) و رابطه ی آن با سبک زندگی، سازگاری اجتماعی و هویت اجتماعی کارکنان ادارات دولتی شهر همدان. کنفرانس ملی رویکردهای نوین علوم انسانی در قرن 21، رشت.
 
Demler, O. V.; Paynter, N. P. & Cook, N. R. (2015). Tests of calibration and goodness‐of‐fit in the survival setting. Statistics in medicine, 34(10), 1659-1680.
Stemler, S. E. (2015). Content analysis. Emerging trends in the social and behavioral sciences: An Interdisciplinary, Searchable and Linkable Resource, 1-14.