نقش آموزش مجازی در توسعه دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران؛ مطالعه موردی دانشگاه مجازی المصطفی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه امام صادق (ع)

2 دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق

10.30497/rc.2023.242136.1864

چکیده

انقلاب اسلامی ایران، درسال 1357 باداعیه یک گفتمان مستقل استکبارستیز ودارای ریشه‌اسلامی، درعرصه‌جهانی‌صورت‌پذیرفت.بااین‌حال، پس‌ازگذشت بیش‌ازچهل‌سال ازعمراین‌انقلاب، مفهوم‌وگفتمان‌اصلی‌نظام برآمده‌از‌آن، به‌بسیاری‌ازنقاط‌جهان‌شناسانده‌نشده‌است. اهمیت‌اطلاعات و ارتباطات در عصر حاضر از یک‌سو و پیدایش اینترنت، و افزایش میزان و سرعت ارتباطات بین‌المللی از سوی دیگر، باعث شده تا اقتدار جهانی در اختیار کشورها و دولت‌هایی قرار گیرد که دسترسی بیشتری به اطلاعات و داده‌های جهانی داشته باشند. مقوله آموزش نیز همراه با این جریان دچار تحولاتی شده و پیدایش آموزش‌های مجازی فصل جدیدی را پیش روی فراگیران، اساتید، مدیران و تصمیم گیران عرصه آموزش باز کرده است. به همین جهت گسترش آموزش‌های مجازی به یکی از راه‌های افزایش قدرت نرم و توسعه دیپلماسی فرهنگی کشورها بدل شده است. تحقیق حاضر، با رویکرد پژوهشی کیفی به دنبال پاسخ به این سؤال برآمده است که نقش آموزش مجازی در توسعه دیپلماسی فرهنگی کشور جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در ادامه دانشگاه مجازی المصطفی (ص) به‌عنوان موردمطالعه ازاین‌جهت بررسی و فعالیت‌های آن شرح داده شده است. در پایان، با استفاده از روش مصاحبه با متخصصان داده‌های موردنیاز جمع‌آوری گردید و تحلیل آن‌ها با روش تحلیل مضمونی، 5 مضمون فراگیر با عناوین «سازندگی یا مخرب بودن آموزش مجازی در بعد روابط میان فرهنگی»، «چالش‌های به‌کارگیری آموزش مجازی در بعد بین‌المللی»، «مزایا و فرصت‌های به‌کارگیری آموزش مجازی در بعد بین‌المللی»، «بایسته‌های فعالیت آموزشی مجازی در بعد بین الملل» و «نقش دانشگاه مجازی المصطفی» احصا شد و شرح و تفصیل هرکدام متناسب با نقش آموزش‌های مجازی در توسعه دیپلماسی فرهنگی کشور و با تأکید بر دانشگاه مجازی المصطفی (ص) بیان گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Role of Virtual Education in the Development of Cultural Diplomacy of the Islamic Republic of Iran; Case study of Al-Mustafa Virtual University

نویسندگان [English]

  • Hassan bashir 1
  • mohammad majid shahbazi poor 2

1 ISU

2 Faculty of Culture and Communication, Imam Sadegh University

چکیده [English]

The IslamicRevolutionof Irantookplaceinclaimofanindependentanti-arrogant discoursewithIslamicrootsintheworldarena.Howeveraftermorethanfortyyearsof thisrevolutionthemainconceptand discourse of the system remained unknown to many parts of the world .The importance of information and communicationinthepresentageontheonehand,andtheadventoftheInternetandtheincreaseinthespeedandamount of international communication, on the other hand, has given global power to countries and governments that have more access to global information and data. The field of education has also undergone changes with this trend and the emergence of virtual education has opened a new chapter for learners, professors, administrators and decision makers in the field of education. Therefore, the expansion of virtual education has become one of the ways to increase soft power and develop cultural diplomacy of countries. The present study, with a qualitative research approach, seeks to answer the question: what is the role of virtual education in the development of cultural diplomacy in the Islamic Republic of Iran? In the following, Al-Mustafa Virtual University (PBUH) has been studied as a subject for this purpose and its activities have been described. Finally, using the interview method with experts, the required data were collected and analyzed by thematic analysis method, 5 comprehensive themes entitled "Construction or destructiveness of e-learning in the dimension of intercultural relations", "Challenges of using e-learning in the international dimension" "Advantages and opportunities of using e-learning in the international dimension", "Requirements of e-learning activity in the international dimension" and " The role of Al-Mustafa Virtual University" and details of each in accordance with the role of virtual education in the development of cultural diplomacy Emphasis was placed on Al-Mustafa Virtual University.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Diplomacy
  • Virtual Education
  • Virtual University
  • Cultural Policy-making
  • Al-Mustafa Virtual University
آشنا، حسام‌الدین (۱۳۸۳). فرهنگ، ارتباطات و سیاست خارجی: ارائه مدلی برای دیپلماسی عمومی. دین و ارتباطات، (۲۱)، 227-263.
اژدری، لیلا؛ فرهنگی، علی‌اکبر؛ صالحی امیری، سیدرضا و سلطانی‌فر، محمد (1396). مدل دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، سال هجدهم، (70)، 67-102.
بابایی، محمود (1389). مقدمه‌ای بر یادگیری الکترونیکی. تهران: نشر چاپار، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات و ارتباطات.
بشیر، حسن (1395). دیپلماسی گفتمانی: تعامل سیاست، فرهنگ و ارتباطات. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
حقیقی، رضا (1388). دیپلماسی فرهنگی از دریچه نو: اشاعه‌گرایی تأثیرات فناوری اطلاعات بر دیپلماسی فرهنگی. نشریه سیاست خارجی، سال بیست و سوم، (2)، 343-360.
خانی، محمدحسن (۱۳۸۶). دیپلماسی فرهنگی و جایگاه آن در سیاست خارجی کشورها. فصلنامه دانش سیاسی، 1(۲)، 135-148.
خداوردی، حسن (1387). متدولوژی پژوهش کیفی. دو فصلنامه رهاورد سیاسی، (21)، 41-62.
دهشیری، محمدرضا و طاهری، مهدی (1395). دیپلماسی آموزشی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی. فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، (94)، 1-42.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال؛ خرمشاد، محمدباقر و رستگاری، محمدحسین (1394). مؤلفه‌های کلیدی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، (32)، 3-24.
ذوالفقارزاده، محمدمهدی و ثنایی، مهدی (1392). دیپلماسی علم و فناوری: چهارچوبی نظری و پیشنهادهایی عملی. فصلنامه رهیافت، (54)، 45-66.
سیمبر، رضا (1396). انقلاب اسلامی و دیپلماسی فرهنگی: از نظریه تا عمل. فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، (14)، 47-67.
صالحی امیری، سید رضا و محمدی، سعید (1387). ارزیابی نقش سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در تبادل فرهنگی با سایر کشورها. مدیریت فرهنگی، (1)، 63-75.
عابدی جعفری، حسن و دیگران (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، (10)، 151-198.
عراقی، غلامرضا (1394). نقش دیپلماسی فرهنگی در صدور انقلاب اسلامی ایران. فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، (14)، 157-179.
علی احمدی، علیرضا و قلی‌زاده، حامد (1382). آموزش الکترونیکی و آشنایی با ویژگی‌ها و استانداردهای دانشگاه مجازی. مدیریت فردا، (1)، 67-76.
کشاورز شکری، عباس؛ بیات، محسن و بخشنده، خاطره (1392). دیپلماسی فرهنگی ایران در خاورمیانه؛ تحول ارتباطات و لزوم کاربرد ابزارهای نوین. فصلنامه مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، سال چهاردهم، (55)، 7-29.
گلاور، جان و برونینگ، راجر (1386). روان‌شناسی تربیتی: اصول و کاربرد آن. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
محبوبی، قربانعلی و گوهری، محمدعلی (1392). شبکه خبری العالم و نقش آن در دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات عملیات روانی، (35)، 48-79.
مهدی‌زاده، سید محمد (1391). نظریه‌های رسانه اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: همشهری.
نظام‌آبادی، محبوبه و باستین، حامد (1389). کاربردی؛ یادگیری مبتنی بر وب؛ مرور سیستماتیک تنوع‌پذیری مداخلات. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی (راهبردهای آموزشی)، 3(4)، 169-178.
نورمحمدی، مرتضی و محمدی‌پور، طه (1395). جایگاه دیپلماسی آموزشی در سیاست خارجی عربستان سعودی در منطقه خاورمیانه. فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، (19)، 139-164.
نیک‌نیا، معصومه (1394). جامعه شبکه‌ای، بنیادها و کارکردها. فصلنامه اطلاع‌رسانی و ارتباطات، (5)، 237-249.
ون دایک، جان (1384). قدرت و سیاست در جامعه شبکه‌ای. رسانه، (62)، 25-28.
 
Akli, M. (2012). The Role of Study-Abroad Students in Cultural Diplomacy: Toward an International Education as Soft Action. International Research and Review: Journal of Phi Beta Delta Honor Society for International Scholars, 2(1), 32-48. Accessible at: http://www.phibetadelta.org/publications.php
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic Networks‌: An Analytic Tool for Qualitative Research. Qualitative Research, 1(3), 385-405.
Cummings, Milton C. (2003). Cultural Diplomacy and the United States Government: a Survey. New York: American for the Arts and Culture.
Gregory, B. (2008). Public Diplomacy: Sunrise of an Academic Field. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 616(1), 274-290. Accessible at https://journals.sagepub.com/toc/ anna/616/1
Ladouceur, A. & Hum, D. (2001). E_learning the new froutier. Retrieved from www.cata.ca/china/documents/elearning. pdf
Mengü, S. (2017). International E-Learning as an Emerging Cultural Diplomacy Practice. Journal of Current Researches on Social Sciences (JoCReSS), 7(2), 347-362. Accessible at: http://stracademy.org/jocress
Nye, Joseph (2004). Soft Power: the means to success in world politics. public Affairs: 1st Edition.
وب‌گاه‌ها
خمینی، سیدروح‌الله (22/12/1358). پیام به ملت ایران در سالگرد پیروزی انقلاب. یافته شده در تاریخ 2/3/1398 قابل دسترسی در:
 http://emam.com/tags/index/favorites#t73f714