دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق)

طراحی الگوی ارتباطات رسانه‌ای معلم-دانش‌آموز در مقطع ابتدایی:یک مطالعه پدیدارشناسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه بیرجند، ایران

2 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه بیرجند، ایران

3 دانشیار تکنولوژی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه بیرجند، ایران

4 استادتمام گروه روش ها و برنامه ریزی درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارتباطات رسانه‌ای معلم-دانش‌آموز در مقطع ابتدایی بود. این پژوهش با روش کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شد. قلمرو پژوهش را معلمان و دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر بیرجند، تشکیل دادند. با توجه به ماهیت پژوهش از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. با مصاحبه نیمه ساختاریافته 13 نفر از معلمان و 10نفر از دانش‌آموزان داده‌ها اخذ گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تامین روایی و پایایی از معیارهای لینکلن و گوبا استفاده شد. یافته‌های حاصل از تجارب زیسته معلمان و دانش‌آموزان در قالب 4 مضمون اصلی اهداف و دلایل (خبری و آگاه سازی، آموزشی و اشتراک گذاری فایل، راهنمایی و مشاوره، نظارتی و مراقبتی، بحران زدایی، سرگرمی و مدیریت اوقات فراغت)، فرصت‌ها و تهدید‌ها (زیرساخت اینترنت، تجهیزات و وسایل الکترونیکی، طرز تفکر و فرهنگ، عدم تخصص و سواد فناوری، در دسترس بودن و انعطاف پذیری زمان و مکان)، راهکارهای توسعه ‌(توسعه شبکه‌های اجتماعی بومی، ارتقا شبکه آموزشی دانش آموزی(شاد)، استفاده از رسانه‌های جمعی، توسعه زیر ساخت‌های اینترنت و اینترانت، حمایت از خانواده‌های محروم، توسعه سواد رسانه‌ای، روی آوردن به بسترهای آنلاین) و دستاوردها و پیامدها (صرفه جویی در زمان آموزش، ارتباط آسان‌ و ساده، رصد و مداخله به هنگام، شکل گیری یادگیری عمیق تر و با انگیزه، حواس پرتی دیجیتال، اعتیاد و مشکلات روانی و افت تحصیلی) سازمان یافت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing the Model of Teacher-Student Media Communication in Elementary School: A Phenomenological Study

نویسندگان [English]

  • mohammad` alipour 1
  • Mohsen Ayati 2
  • mohammad ali Rostaminejad 3
  • Farhad Seraji 4

1 phd student of Curriculum Planning, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Birjand, Iran

2 Associate Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Birjand, Iran

3 Associate Professor of Educational Technology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Birjand, Iran

4 Department of methods and curriclum planing, Faculty of Psychology and education, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The aim of the current research was to design a model of teacher-student media communication in elementary school. This research was conducted with a qualitative method of phenomenology. The scope of the research was formed by the teachers and students of the elementary level of Birjand city. According to the nature of the research, the purposeful sampling method was used. 13 teachers and 10 students received data through semi-structured interviews. In order to analyze the data, open, axial and selective coding methods were used. Lincoln and Goba criteria were used to ensure validity and reliability. Findings from the lived experiences of teachers and students in the form of 4 main themes of goals and reasons (news and awareness, education and file sharing, guidance and counseling, supervision and care, de-crisis, entertainment and leisure management), opportunities and threats. Internet infrastructure, equipment and electronic devices, way of thinking and culture, lack of expertise and technology literacy, availability and flexibility of time and place), development solutions (development of local social networks, promotion of student educational network (Shad), use of mass media, development of Internet and intranet infrastructures, support for underprivileged families, development of media literacy, switching to online platforms) and achievements and consequences (saving training time, easy and simple communication, monitoring and timely intervention, formation of learning Deeper and motivated, digital distraction, addiction and mental problems and academic failure) were organized.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media
  • Communication
  • Teacher
  • Student
  • Elementary
  • Birjand
ابراهیم‌زاده، عیسی و معصومی فرد، مرجان (1396). بررسی انواع تعامل در محیط‌های یادگیری الکترونیکی با کیفیت یادگیری در پردیس‌های مجازی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 2(25)، 47-62.
امیریان هاشمی، مهدیه؛ سلطانی‌فر، محمد و مظفری، افسانه (1401). چالش‌ها و فرصت‌های آموزش مجازی به کودکان در مدارس از منظر ارتباطات (مطالعه موردی: نرم‌افزار شاد). مطالعات میان‌رشته‌ای ارتباطات و رسانه، 5(18)، 63-90.
البرزی، محبوبه؛ محمدی، مهدی؛ ناصری جهرمی، رضا؛ صفری، مریم و میرغفاری، فاطمه (1400). تجارب معلمان دوره ابتدایی از چالش‌های تغییر آموزش سنتی به آموزش مجازی در دوران شیوع ویروس کرونا. مطالعات آموزش و یادگیری، 13(1)، 1-19.
بهادری، بهناز؛ نیکنام، زهرا؛ موسی پور، نعمت الله و باقری نوع پرست، خسرو (1402). فم گونه‌های تعامل معلم ـ شاگردی در کلاس‌های درس از منظر نظریه انسان عامل. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، 17(69)، 1-36.
ترلو، کریسپین؛ لنگل، لورد و تومیک، آلیس (1389). ارتباطات کامپیوتر ـ واسط. ترجمه سروناز تربتی، تهران: جامعه شناسان.
تفضلی، عبدالحسین (1388). جهانی شدن و بسترهای فرآوری توسعه ملی و آموزش عالی: آموزش باز و از راه دور از دیدگاه صاحب‌نظران. رساله دکتری برنامه‌ریزی آموزش از راه دور، دانشگاه پیام نور.
حسینچاری، مسعود؛ قزل بیگلو، فتانه و جوکار، بهرام (1398). تعامل معلم ـ دانش آموز و خودکارآمدی با سرزندگی تحصیلی: نقش واسطه‌گری جهت‌گیری هدف. فصلنامه روان شناسی تربیتی، 52(15)، 45-85.
خضری، مجتبی؛ وحدانی، محبوبه و محمدپور، عبدالباسط (1399). مطالعه نقش ‌آموزش مجازی در روابط بین فردی ادراک‌شده دانش‌آموزان نسبت به معلمان. فصلنامه علمی پژوهش‌های مشاوره، 19(76)، 234-251.
رستمی، لمیا و محتشمی، ندا (1392). نظریه تعامل گرایی و تحلیل انتقادی آن. نشریه علوم اجتماعی و انسانی شیراز، 2(9)، 59-103.
رضایی‌راد، مجتبی و محمدی اترگله، روح‌الله (1402). تأثیر تعامل معلم و شاگرد در شبکه‌های اجتماعی مجازی بر انگیزه پیشرفت، سرزندگی تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه. فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 14(2)، 75-99.
زاهدبابلان، عادل (1391). میزان همخوانی روابط کلامی و غیرکلامی در جریان تدریس و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. مجله روانشناسی مدرسه، 1(1)، 46-61.
سلیمی، جواد (1394). پدیدارنگاری تعاملات آموزشی معلمان و دانش‌آموزان. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، 10(38)، 5-36.
سهیلی، فرزاد و ملکیان، نازنین(1399). بررسی سلامت روان در نوع ارتباطات مجازی و ارائه مدل ارتباطی کاربران شبکه‌های اجتماعی. مطالعات رسانه‌های نوین، 6(23)، 169-203.
سواری، کریم و فلاحی، مریم (1399). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه پیامدهای منفی استفاده از شبکه پیام رسان واتساپ. مطالعات رسانه‌های نوین، 6(24)، 205-224.
سواری، کریم و فلاحی، مریم(1399). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه پیامدهای منفی استفاده از شبکه پیام رسان واتس اپ. مطالعات رسانه‌های نوین، 6(24)، 205-224.
شفیعی، صابر؛ اکبری بورنگ، محمد؛ پورشافعی، هادی و رستمی‌نژاد، محمدعلی (1400). تعاملات معلم و دانش‌آموزان در شبکه اجتماعی دانش‌آموزان (شاد): رویکرد کیفی. تدریس پژوهی، 9(4)، 92-116.
صفری شالی، رضا و اسلامی، مجتبی (1402). فرصت‌ها وآسیب‌های آموزش مجازی برای دانش‌آموزان در دوران اپیدمی کووید-19. تداوم و تغییراجتماعی، 2(2)، 395-414.
عباسی، فهیمه؛ حجازی، الهه و حکیم‌زاده، رضوان (1399). تجربه زیسته معلمان دوره ابتدایی از فرصت‌ها و چالش‌های تدریس در شبکه آموزشی دانش‌آموزان (شاد): یک مطالعه پدیدارشناسی. تدریس پژوهی، 8(3)، 1-34.
علی شاه بابا، منوچهر؛ لطیفی، غلامرضا و رسولی، محمدرضا (1402). آسیب‌شناسی نقش تلگرام بر انزوا و اختلال دانش‌آموزان در تعاملات اجتماعی (مطالعه موردی: دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر تهران). مطالعات رسانه‌های نوین، 9(36)، 71-106.
عنایتی، ترانه و کوهساری، سمیه (1396). بررسی وضعیت سبک‌های تعاملی معلمان ریاضی با دانش‌آموزان. نشریه آموزش و ارزشیابی، 10(39)، 13-28.
محسنیان راد، مهدی (1368). ارتباط شناسی. تهران: سروش
محمدی باغملایی، حیدر و یوسفی، فریده (1397). رابطه ساختاری تعامل معلم ـ دانش‌آموز، درگیری تحصیلی و سازگاری دانش‌آموزان با مدرسه. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 10(2)، 75-99.
مشایخ، پری و نصیری جرمشتی، سارا (1401). آموزش مجازی و دانش‌آموزان مناطق حاشیه‌ای: مورد مطالعه نواحی حاشیه‌ای شهر شیراز. دو فصلنامه مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 11(22)، 153-167.
مظفری‌پور، روح‌اله و شفیعی، سمانه (1401). بررسی آموزش مجازی در شبکه شاد از دیدگاه پساپدیدارشناسی. پژوهش‌های تربیتی، 10(44)، 40-46.
معینی کیا، مهدی (1388). بررسی وضعیت تعامل کلامی معلمان ـ دانش آموزان در جریان تدریس و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدرسه‌های ابتدایی شهرستا اردبیل. علوم تربیتی، 17(2). 111-126.
منتظر، غلامعلی(1382). دانشگاه مجازی، فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 6(1)، 3-21.
نامور، یوسف و ساجدی، ساسان (1402). بررسی چالش‌های تعامل معلّم و دانش‌آموز در فضای آموزش مجازی و نقش آن بر کیفیت آموزشی از دیدگاه معلمان مدارس ابتدایی شهرستان خداآفرین. فصلنامه تعالی تعلیم، تربیت و آموزش، 1(3)، 22-38.
واحدی، مهدی و نوری، حسن (1400). تحلیل شبکه آموزشی دانش‌آموز (شاد) از منظر مطابقت با استانداردهای یادگیری الکترونیکی. آموزش پژوهی، 9(34)، 22-34.
دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق)
دوره 31، شماره 2 - شماره پیاپی 66
دین و ارتباطات
بهمن 1403
صفحه 697-734