نقش خانواده و رسانه در هم فرهنگی دانش آموختگان مدارس اسلامی و سایر مدارس شهر تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی فرهنگی ، دانشکده علوم انسانی ، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف تحقیق حاضر، شناخت میزان و چگونگی هم‏فرهنگی (ارزش‏ها و هنجارهای اجتماعی و الگوهای رفتاری) دانش‏آموختگان مدارس اسلامی و سایر مدارس (دولتی و غیردولتی) شهر تهران و تاثیر عوامل خانواده و رسانه بر آن است. روش این پژوهش، پیمایشی می‌باشد؛ برای جمع آوری داده‌ها از ابزار «پرسشنامه محقق‌ساخته برخط» استفاده شده‌است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش‏آموزان مدارس اسلامی و سایر مدارس شهر تهران که در سه سال اخیر از دبیرستان و هنرستان دانش‏آموخته شده‌اند، می‌باشد که با روش نمونه‌گیری تصادفی تعداد 385 نفر دانش‏آموخته مدارس اسلامی و نیز 384 نفر از دانش‏آموختگان سایر مدارس شهر تهران، مجموعا 769 نفر مورد آزمون قرار‌گرفتند.

اعتبار پژوهش با روش‌های صوری نظر خبرگان و اعتبار سازه با روش تحلیل عاملی تاییدی و با نرم‌افزار AMOS محاسبه‌شد و مورد تایید قرار‌گرفت؛ شاخص‌های برازش مدل و نیز مقدار آلفای کرونباخ در سطح مطلوب و قابل استنادی قرار دارد و پایایی بالای تحقیق را نشان می‌دهد. نتایج تحقیق با استفاده از آزمون t با نرم‌افزار SPSS نشان می‌دهد که دانش‏آموختگان مدارس اسلامی، نسبت به دانش‏آموختگان سایر مدارس شهر تهران، از هم‏فرهنگی و اشتراک بیشتری در عناصر فرهنگی (شامل ارزش‏ها و هنجارهای اجتماعی و الگوهای رفتاری) برخوردار هستند. یافته های تبیینی تحقیق در قالب الگوی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار AMOS نشان داد: عوامل «خانواده» و «رسانه» بر هم‏فرهنگی دانش‏آموختگان مدارس اسلامی اثر دارد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The investigation of the extent and qualifications of co-culture of Islamic schools graduates and other schools in Tehran and the impact of family and media factors

نویسندگان [English]

  • Mahboobeh Partoalam 1
  • Hosein Dehghan 2

1 Department of Sociology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of North Tehran

2 Assistant Professor, Department of Sociology, Faculty of Humanities, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The purpose of the present study is to identify the extent and qualifications of co- culture (social values and norms and behavioral patterns) of graduates of Islamic schools and other schools (public and non -governmental) in Tehran and the impact of family and media factors. The method of this study is the "online researcher -made questionnaire" to collect data.

The statistical population of the study includes all students of Islamic schools and other schools in Tehran who have been graduated from high school and school in the last three years, with a random method and 385 graduates of Islamic schools as well as 384 graduates, this is the total of 769 graduates of other schools in Tehran.

The validity of the research was calculated and approved by the formal methods of expert opinion and structural validity with the AMOS Software and Software Method; Cronbach's alpha variables were higher than 0.9, indicating high reliability of the research.

The results of the research using t-test with SPSS software show that the graduates of Islamic schools, than the graduates of other schools in Tehran, are more cultural and share in cultural elements (including values and norms, social and behavioral patterns). Explanatory findings of the research in the form of structural equation model with the help of AMOS software showed that the factors of "family" and "mass media" affect the co-culture of Islamic school graduates

کلیدواژه‌ها [English]

  • co-culture
  • graduates
  • Islamic schools
  • school
  • mass media

آزاد، پیمان و رحیمی، حسین (1400). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر جامعه‌پذیری دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهرستان مهر. چهارمین کنفرانس بین‌المللی مطالعات اجتماعی، حقوق و فرهنگ عامه، تهران.

بلاص، نجلاء و عبدالرحمن وقیع‌الله (2021). التغیر فی ادوار مؤسسات المجتمع فی التنشئة الاجتماعیة بالترکیز على (الاسره ـ المدرسه ـ الاصدقاء). ‎ University of Gezira. 41. 67. 35. 36.
تنهایی، حسین ابوالحسن (1393). درآمدی بر مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی. مشهد: مرندیز.
چلبی، مسعود (1389). جامعه‌شناسی نظم، تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی. تهران: نی.
دهقان، حسین؛ مروت، برزو و غفاری، زهرا (1398). تشابه و تضاد ارزش‌ها و هنجارهای نهاد خانواده و مدرسه و تأثیر آن بر جامعه‌پذیری دانش‌آموزان. خانواده و پژوهش، 16(4)، 41-64.
ذوالفقاری زعفرانی، رشید و علی‌نیا، علیرضا (1389). بررسی تأثیر نهاد خانواده و مدرسه بر جامعه‌پذیری دانش‌آموزان مقطع متوسطه منطقه رودهن. پژوهش اجتماعی، 3(8)، 147-164.
زارع شاه‌آبادی، اکبر؛ اسدنژاد، فرزانه و تیموری، فاطمه (1399). مقایسه نقش خانواده و مدرسه در جامعه‌پذیری دینی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه فیروزآباد. فصلنامه علمی تربیت اسلامی، 15(32)، 93-116.
صدفی، ذبیح‌اله و محسنی تبریزی، علیرضا (1392). تبیین جامعه‌شناختی جامعه‌پذیری رسانه‌ای. مطالعات توسعه اجتماعی ـ فرهنگی، 2(3)، 101-129.
علاقه‌بند، علی (1397). جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش. تهران: نشر روان.
فاتح‌نژاد، کورش (1397). نقش مدرسه در جامعه‌پذیری دینی دانش‌آموزان. سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، حسابداری و حسابرسی پویا، تهران.
فکوهی، ناصر (1387). مبانی انسان‌شناسی. تهران: نی.
قربانی، علیرضا و جمعه‌نیا، سکینه (1397). نقش عوامل اجتماعی (خانواده، مدرسه و گروه همسالان) در جامعه‌پذیری دانش‌آموزان استان گلستان. جامعه‌شناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، 29(2)، 113-128.
قلعه، رحیمه و علمی، محمود (1398). بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با جامعه‌پذیری دینی و سیاسی دانش‌آموزان متوسطه شهر پارس‌آباد. مطالعات جامعه‌شناسی، 12(45)، 105-122.
میرفردی، اصغر و فرجی، فروغ (1393). بررسی رابطه عوامل جامعه‌پذیری (خانواده و رسانه‌های جمعی) و میزان گرایش به قانون‌گریزی (مورد مطالعه: شهر یاسوج). راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال نهم، (12)، 41-68.