دلالت های بینش تمدنی در سیاستگذاری فرهنگی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد تمام دانشگاه امام صادق علیه السلام ، تهران ،جمهوری اسلامی ایران

2 دانشیار دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران

3 استادیار دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران

4 دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران

10.30497/rc.2024.245223.2025

چکیده

نسبت سنجی دو مفهوم سیاستگذاری فرهنگی و بینش تمدنی، پرده از دلالت‌های مطالعات تمدنی در سیاستگذاری فرهنگی برخواهد داشت. از این رو این پژوهش به دنبال پاسخ به این مساله است که «دلالت های بینش تمدنی در سیاستگذاری فرهنگی چیست؟» و برای پاسخ به این پرسش به واکاوی دلالت های بینش تمدنی با استفاده از نظر صاحب نظران و روش شناسی داده بنیاد می پردازد. براساس یافته های پژوهش، بسط زمان – مکانی، معانی، مبانی معرفتی، عینیت، نظم، یکپارچگی و پویایی تمدنی مهم ترین شاخصه های بینش تمدنی به حساب می آیند. استفاده از بینش تمدنی در حوزه سیاستگذاری و مداخله گری دولت در عرصه فرهنگ، اشاره به کاربست نگاه کلان و فراگیر تمدنی در تحلیل مسائل فرهنگی دارد که هم به مبانی معرفتی در پس این مسائل توجه داشته باشد، هم نظامات اجتماعی مختلفی که پیرامون هر مساله به صورت هماهنگ و پویا عینیتی تو در تو می یابد را مورد توجه قرار بدهد و هم از هویت معنایی که مساله با خود خلق، اشاعه و ترویج می کند غافل نباشد. بر اساس نتایج پژوهش، تاکید بر این است که دولت تک صدا، متمرکز و تصدیگر از طرفی و دولت منفعل، بازدارنده و خنثی از طرف دیگر با رویکرد تمدنی در سیاستگذاری فرهنگی که در عین دغدغه هدایت بستر زندگی جامعه، بر آگاهی، اختیار، گفت و گو و احترام به سلیقه های فرهنگی مختلف بنا می شود ناسازگار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Statistics and analysis of the implications of civilizational insight in cultural policymaking

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hadi Homayoon 1
  • Mohammad Reza Borzouee 2
  • Abdolkarim Khayami 3
  • hadi ghiasi 4

1 ISUFull Professor at Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran

2 Associate Professor, Faculty of Culture and Communication, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran

3 Assistant Professor of Culture and communication of Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran

4 Ph.D in Culture and Communication, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran

چکیده [English]

The comparison of the two concepts of cultural policy and civilizational insight will reveal the implications of civilizational studies in cultural policymaking. Therefore, this research seeks to answer the question, "What are the implications of civilizational vision in cultural policymaking?" And to answer this question, it examines the implications of civilizational insight using the opinion of experts and the foundation's data methodology. Based on the findings of the research, time-space expansion, meanings, epistemic foundations, objectivity, order, integrity and civilizational dynamics are considered the most important indicators of civilizational insight. The use of civilizational insight in the field of policy-making and government intervention in the field of culture refers to the application of a macro and comprehensive view of civilization in the analysis of cultural issues, which pays attention to both the epistemological foundations behind these issues, as well as the various social systems that surround each issue. It should pay attention to the harmonious and dynamic form of objectivity that it finds in you and not forget the identity of the meaning that the problem creates, spreads and promotes with itself. Based on the results of the research, it is emphasized that the one-voice, centralized and unifying government on the one hand and the passive, restraining and neutral government on the other hand with a civilizational approach in cultural policy-making, which, while being concerned with guiding the society's life, emphasized awareness and discretion. And listening and respecting different cultural tastes is inconsistent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture
  • civilization
  • civilization vision
  • cultural politics
قرآن کریم.
اباذری، یوسف؛ شریعتی، سارا و فرجی، مهدی (1390). فراروایت تمدن یا فرایند تمدن‌ها؟ خوانشی‌ از‌ پروبلماتیک‌ فرهنگ ـ تـمدن. تحقیقات ایران فرهنگی، (14).
ابراهیمی­نژاد، مهدی (1379). مدیریت استراتژیک در بازرگانی و صنایع. تهران: سمت.
اجلالی، پرویز (1379). سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی در ایران. تهران: نشر آن.
امیدی، مهدی (1402). مؤلفه‌های رویکرد تمدنی و تحلیل تمدنی از الگوی توحیدی منافع دولت اسلامی. در بهمنی خدنگ، محمدرضا، مولائی آرانی، مهدی، چیستی رویکرد تمدنی؛ از عرصه نظر تا صحنه عمل. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
بابایی، حبیب‌الله (1399). تنوع و تمدن در اندیشه اسلامی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
بارانی، محمدرضا و میرمحمدی، سید ضیاءالدین (1391). درآمدی بر چیستی تمدن اسلامی از دیدگاه مستشرقان. تاریخ اسلام، (50).
بهمنی خدنگ، محمدرضا و مولائی آرانی، مهدی (1402). چیستی رویکرد تمدنی، از عرصه نظر تا صحنه عمل. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
بهمنی، محمدرضا (1394). الگوی سیاست‌گذاری مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و جهان اسلام با رویکرد تمدنی (سیاست پژوهی موردی: ایران و ترکیه). رساله دکتری، دانشگاه باقرالعلوم (علیه‌السلام).
بهمنی، محمدرضا (1398). عیار تمدنی جمهوری اسلامی ایران. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
پهلوان، چنگیز (1390). فرهنگ‌شناسی: گفتارهایی در زمینه فرهنگ و تمدن. تهران: قطره.
پی.آرانسون، یوهان (1397). جامعه‌شناسی تمدن؛ مسائل تاریخی و سنت‌های نظری. ترجمه سالار کاشانی، تهران: ترجمان علوم انسانی.
جمالی، مصطفی (1402). شاخص‌های رویکرد تمدنی و تطبیق آن بر حادثه عظیم اربعین. در بهمنی خدنگ، محمدرضا، مولائی آرانی، مهدی، چیستی رویکرد تمدنی ؛ از عرصه نظر تا صحنه عمل. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
جهان‌بین، فرزاد و معینی‌پور، مسعود (1393). فرایند تحقق تمدن اسلامی از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای. مطالعات انقلاب اسلامی، (39)، 29-46.
خانی، ابراهیم (1395). جامعه‌شناسی حکمت متعالیه. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
خواجه سروی، غلامرضا و بیات، مرتضی (1396). سیاست‌گذاری رسانه مطلوب در جمهوری اسلامی ایران. دین و ارتباطات، (52)، 105-131.
غلامی، رضا (1396). فلسفه تمدن نوین اسلامی. تهران: سوره مهر.
فیاض، ابراهیم (1385). تأثیر چگونگی تعریف فرهنگ بر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری فرهنگ. فرهنگ عمومی، (3).
کوش، دنی (1397). مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی. ترجمه فریدون وحیدا، تهران: سروش.
گوردن، کریستوفر و ماندی، سایمون (1383). دیدگاه­های اروپـایی سیاسـت فرهنگـی. ترجمـه هادی غبرائی، تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.
گی روشه (1393). مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی عمومی (کنش اجتماعی / سازمان اجتماعی). ترجمه: زنجانی زاده، هما. تهران: انتشارات سمت.
معینی‌پور، مسعود (1394). ظرفیت‌های تمدنی کنگره عظیم اربعین حسینی، مدنیت، عقلانیت، معنویت در بستر اربعین. تهران: انتشارات سوره مهر.
ملیوئیش، گرگوری (1395). برخورد تمدن ها؛ مدلی برای توسعه تاریخی؟ ترجمه محمد ملاعباسی، در کتاب «راه ناهموار تمدن»، تهران: ترجمان.
مهرابی، امیر حمزه؛ حنیفر، حسین؛ امیری، علی نقی؛ زارعی متین، حسن و جندقی، غلامرضا (1390). معرفی روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد برای تحقیقات اسلامی (ارائه یک نمونه). مدیریت فرهنگ سازمانی، (23)، 5-30.
میرصادقی، سید مهدی (1390). گذر و نظری بر تمدن‌ها. تهران: پارسه.
نوروزی فیروز، رسول و خاتمی، فضه (1399). تمدنی و جهانی شدن. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
همایون، محمدهادی (1398). چهلستون تمدن. تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
همایون، محمدهادی و جعفری هفتخوانی، نادر (1387). درآمدی بر مفهوم و روش سیاست‌گذاری فرهنگی؛ درس‌هایی برای سیاست‌گذاران. اندیشه مدیریت، (2).
 
Bedoy, R. (2004). US Cultural Policy: Its Politics of Participation, Its Creative Potential. National  performance network.
Creswell, J. W. (2005). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research (2nd edition).
Gray, C. (2007). Commodification and instrumentality in cultural policy. International Journal of Cultural Policy, 13(2), 203-215.
Lee, J. (2001). A Grounded Theory: Integration and Internalization in ERP Adoption and Use, Unpublished Doctoral Dissertation, University of Nebreska, In Proquest UMI Database.
Neuman, Lawrence (1977). Social research methods: qualitative and quantitative approaches 3d. ed. Boston,Allyn and Bacon.
Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods, Thousand Oaks, CA: Sage.
Powell, R. (1999). Recent trends in research: a methodological essay. Library and Information Science Research, 21(1), 91-119.
Victoria Durrer, Toby Miller, Dave O’Brien (2018). Global culturel policy, London and newyork, routledge.
Willfried Spohn (2011). World history, civilizational analysis and historical sociology: Interpretations of non-Western civilizations in the work of Johann Arnason. European Journal of Social Theory, 14(1), 23–39.
https://www.leader.ir