مسجد؛ ارتباطات و توسعه پایدار

نوع مقاله : علمی تخصصی

نویسنده

استادیار دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

کارکردهای مسجد را به گونه‌‌‌‌های مختلف عبادی، آموزشی، ارتباطی، اجتماعی، فرهنگی، تربیتی، معماری، هنری و مانند آن تقسیم کرده‌‌‌‌اند. کارکرد ارتباطی و فرهنگی مسجد هم به استناد متون دینی و هم به استناد تجربة تاریخی مسلمانان، در دو قالب کلی «فرهنگ‌‌‌‌سازی» و «انتقال اطلاعات» تجلی یافته است. این دو در خدمت یک هدف والای دینی، یعنی تعالی فردی و اجتماعی است. اگر از منظر توسعه به این تعالی بنگریم، درمی‌‌‌‌یابیم که اسلام توسعة پایدار را در پیوند با دو مؤلفة اصلی «نگاه همه‌‌‌‌جانبه به انسان و ابعاد وجودی او» و «محدود ندانستن زندگی انسان به حیات دنیوی» در نظر گرفته است. به بیان دیگر، در اندیشة دینی، توسعة پایدار توسعه‌‌‌‌ای است که از یک سو به تمامی نیازهای انسان توجه کند و زمینة تعالی انسان را در همة زمینه‌‌‌‌ها فراهم آورد و از سوی دیگر، همة ادوار زندگی انسان را- حیات دنیوی و اخروی- در برگیرد. با توجه به کارکردهای مختلف مسجد در فرهنگ اسلامی، به نظر می‌‌‌‌رسد مسجد محیطی ارتباطاتی مناسب برای آموزش و فرهنگ‌‌‌‌سازی در زمینة توسعة پایدار دین‌‌‌‌محور و تربیت شهروندانی است که توانمندی تحقق بخشیدن به این توسعه را دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mosque; Communication and Sustained Development

نویسنده [English]

  • Mohsen Alviri

چکیده [English]

The various functions of mosque are: devotional, educational, communicative, social, cultural, architectural, artistic, etc. The communicative and cultural functions, of mosque have manifested themselves in two general sorms as evidenced by both religious texts and Moslms, historical experience: culture- making and transmission of information. These are serving a noble religious cause, i.e. individual and social exaltation. From a developmental point of view, Islam has considered the sustained development in close relation with two major elements: a comprehensive look at humans and their existential dimensions, and not restricting human life to this world. Religion, therefore, assumes the sustained development as a phenomenon that recognizes all human needs and paves the way for human exaltation in all domains on the one hand, and includes all phases of human life, i.e worldly and otherworldly, on the other, It seems that mosque could be taken as a suitably communicative environment for educating and culture- making in the field of a sustained and religious- oriented development and thus training competent citizens who could be directed to this end.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mosque
  • communication
  • sustained development
  • culture- making
  • Islamic education