نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• وحید قاسمی ¹
• صمد عدلی‌پور ²
• مسعود کیانپور ³

¹ دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان

² کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه اصفهان

³ استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان

چکیده

دین به‌منزلۀ پدیده‌ای پویا، مهم‌ترین رکن هویت فرهنگی و اجتماعی در جامعه در حال گذار ایران است و نقش مهمی در شکل‌دهی به هویت جوانان دارد. شبکه‌های اجتماعی مجازی همچون فیس‌بوک، ارزش‌های اجتماعی را متحول ساخته و دگرگونی گسترده‌ای را در شیوه‌های شکل‌گیری هویت دینی افراد و گروه‌ها به‌‌وجود آورده‌اند. بدین لحاظ پژوهش حاضر، رابطه حضور و تعامل در شبکه‌ اجتماعی فیس‌بوک را با هویت دینی جوانان مطالعه می‌کند. پرسش اصلی این است که استفاده از فیس‌بوک چه تأثیری بر هویت دینی کاربران دارد؟ آیا فیس‌بوک به‌عنوان یکی از ابزارهای جهانی ‌شدن، تضعیف‌کننده هویت دینی است؟
پژوهش حاضر به‌صورت پیمایشی و با استفاده از روش نمونه‌گیری داوطلبانه و در دسترس و بهره‌گیری از پرسش‌نامه اینترنتی محقق‌‌ساخته، با تکیه بر نظریه‌های کاشت و ساخت‌یابی گیدنز صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کاربران جوان فیس‌بوک شهر اصفهان تشکیل می‌دهند.
نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که بین مدت زمان عضویت، میزان استفاده و میزان مشارکت و فعالیت کاربران در استفاده از فیس‌بوک، رابطه معنادار معکوس و بین واقعی تلقی کردن محتوای فیس‌بوک و هویت دینی کاربران رابطه معنادار مثبتی وجود دارد؛ یعنی هرچه مدت زمان عضویت، میزان استفاده و میزان مشارکت و فعالیت کاربران در استفاده از فیس‌بوک افزایش پیدا می‌کند از برجستگی هویت دینی نزد آن‌ها کاسته می‌شود. همچنین یافته‌ها بر این واقعیت دلالت دارد که جوانان متناسب با نوع نیازهای دینی و مذهبی خود از فیس‌بوک استفاده می‌کنند و به همان ترتیب استفاده از فیس‌بوک بر شیوه و سبک دینداری آن‌ها تأثیر می‌گذارد و قرائت‌های دینی مختلف را در آن‌ها افزایش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• فضای مجازی
• شبکه‌های اجتماعی اینترنتی
• فیس‌بوک
• هویت
• هویت دینی

عنوان مقاله [English]

Interaction in Virtual Social Networks and its Impact on the Religious Identity of the Youth in Isfahan City

نویسندگان [English]

• Vahid Ghasemi ¹
• Samad Adlipour ²
• Masoud Kianpour ³

چکیده [English]

As a dynamic phenomenon, religion is an important element of social and cultural identity in Iranian transitory society and has an important role in shaping youth identity. Virtual social networks like Facebook, change social values and produce a massive change in the way of the development of both individual and group religious identity. Therefore, the present study focuses on the relationship between religious identity and presence and interaction in Facebook. The key question is what effect the Facebook has on religious identity of its users?
The present study is done via survey and accessible voluntary sampling method. We used a researcher-made questionnaire. The theoretical framework is based on Grenber’s Cultivation theory and Giddens’ Structuration theory. The research population includes young users of Isfahan City.
The results indicate there is a significant inverse relationship between membership duration, use of and participation in the activities of Facebook. Also, there is a positive relationship between actual content on Facebook and religious identity of members. As duration of membership increases, use of and participation in the activities of Facebook reduce religious identity. The results also indicate that in accordance with their religious needs, young people use Facebook and this affects the users' religions style and creates a multiple reading of religion.

کلیدواژه‌ها [English]

• cyber space
• Virtual Social Networks
• Facebook
• Identity
• Religious Identity